Let op! De kit is een A-10, niet een A-12 zoals Tamiya dit vermeldt. Meer info verderop in deze post.InleidingHet is bijna 1 maart en daarom dus tijd om een topic aan te maken voor mijn brouwverslag. Na een "uitstapje" naar de wereld van civiele toestellen in een veel kleinere schaal ben ik wel toe aan een rare WW2 kist in 1:48. Mijn keuze is uiteindelijk gevallen op de Dornier Do335A-10 - een rasechte trainer. De Do335 is over het algemeen goed bekend en de complete geschiedenis kun je onder andere op de volgende sites rustig nalezen:
https://en.wikipedia.org/wiki/Dornier_Do_335http://www.airpages.ru/eng/mt/do335_01.shtmlGeschiedenis van de tweezits Do335De A-10 is niet de enige tweezits versie van de Do335. Om de geschiedenis van dit toestel is beter te begrijpen moeten wij toch even naar de ontwikkeling van het toestel kijken.
De eerste tweezits Do335 was feitelijk een modificatie van een bestaande A-0 pre-productie toestel. Dit was de Do335 V-10 (V=Versuchs ofwel prototype) nachtjager. De productieversie hiervan was de A-6. Voor betere bewapening en minder luchtweerstand werd de B-6 ontworpen waarbij de grote "bochel" voor de tweede cabine werd verzonken in de romp. De V-10, A-6 en B-6 waren allemaal bewapend, uitgerust met diverse versies van FuG radarsystemen en hadden geen dubbele bediening. Daarmee zijn deze versies geen trainers.
De V-10 en A-6 zagen verder hetzelfde uit als de A-10. Zie onderstaande plaat van HK Models voor een impressie hoe de B-6 uit had gezien.
Daar de Do335 een innovatief en bijzonder toestel was heeft RLM de opdracht gegeven om een trainer te bouwen. Je kunt waarschijnlijk al raden dat de V-10 en A-6 een basis hadden gelegd voor een dergelijke toestel. Er werden twee prototypen gebouwd, te weten de V-11 (A-10) en V-12 (A-11) gebaseerd op de A-0 en de A-1 airframe respectievelijk. De verschillen in deze versies waren onder andere de motoren - A-0 had een DB603A-2 en A-1 had een DB603E-1. Dit leverde de A-1 en daarmee de A-11 welgeteld 50PK meer per motor. Beide toestellen hadden dubbele bediening.
Revisie van dit stuk:Na wat diepgaande onderzoek, met dank aan Sjaak voor informatie alsook Valiant Wings met hun fantastische boek over de 335, kan ik melden dat deze kit niet een A-12 is. De reden hiervoor is dat de A-12 een beoogde trainer conversie van de B-6 is. De B-6 was uitgerust met Jumo 213 motoren met als het meest prominente visuele verschil de luchthappers voor de turbo chargers. Voor een Jumo 213 uitgeruste toestel is dat voorin rechts en achterin links. De DB toestellen hadden dit precies andersom. De beoogde conversie van de B-6 naar de A-12 is zeer waarschijnlijk nooit uitgevoerd.
Specifiek voor de A-10, dit betreft een conversie van van de A-0 pre-productie toestellen (W.Nr. 240110 t/m 240125). Daar vallen de 240111 en 240112 ook onder. Bij de conversie is de bewapening niet uit de toestellen gehaald waar het in zat. Van de W.Nr. 240112 gelooft men dat deze bewapend was. Tegen het einde van de oorlog slechts drie A-10 trainers gereed (111, 112 en 114 - 113 was zwaar beschadigd na een incident met een Bf-109) en behoorlijk wat A-10 trainers zo goed als gereed.
Zoals jullie kunnen zien is de kit van Tamiya dus geen A-12, maar een A-10. Specifiek voor dit draadje, ik wil W.Nr. 240112 bouwen daar deze een hele 'rijke' historie heeft. Daar dit een A-10 klopt de beschildering, zoals aangegeven door Tamiya, ook niet. Het toestel had op zijn minst een bare metal 'power egg' en zeer waarschijnlijk ook een bare metal onderkant. Dit gaat nog enige onderzoek vergen.
Note voor 'power egg': heel veel onderdelen voor de Do335 werden als prefab onderdelen geleverd, klaar voor de installatie op een airframe. De motor werd inclusief de gehele radiator installatie en beplating geleverd. Dit is de 'power egg'.
Interessant om te weten - De Do335 had als enige toestel in WW2 een schietstoel. Voor additionele veiligheid tijdens het gebruik van de schietstoel werden de achterste propeller en de kielvlakken middels springstof van het toestel afgeworpen. Geen van de trainers had echter een schietstoel voor de instructeur voorzien vanwege een tekort aan (bouw)materialen.
Tegen het einde van de tweede wereldoorlog is het vliegveld Oberpfaffenhofen door US Army veroverd. Daarmee was het verlies van de belangrijkste fabriek van Dornier waar de Do335 werd gebouwd een feit. Daarbij werden diverse toestellen buit gemaakt waaronder ook de trainers. De V-13 (B-1) werd aan de Fransen gegeven. De V-11 (A-10) werd aan de Engelsen gegeven. De Amerikanen hebben de A-10 in eerste instantie zelf gehouden. Op 1 toestel na zijn alle Do335 toestellen tijdens uitvoerig testen verloren gegaan.
BouwplannenIk heb in de afgelopen week mijn tijd besteed aan het bestuderen van alle voorhanden materialen (foto's, schaaltekeningen, schematekeningen, etc.) en de vergelijking maken met de kit van Tamiya. De kit is accuraat en heeft de meeste details welke ik graag terug wil zien in mijn model. Er zijn slechts een paar aanpassingen nodig zoals het uitboren van de uitlaten (4x6) alsook hier en daar wat leidingen aanleggen. Een derde aanpassing vereist iets meer tekst en uitleg.
De eenzits Do335 had een gigantische brandstoftank direct achter de cabine. Deze brandstoftank werd in de tweezits versie verwijderd om plaats te maken voor een instructeurs- dan wel radaroperatorcabine. Bij de diverse uitvoeringen van de tweezits versie werd een schrijnend brandstoftekort op diverse manieren opgelost. De twee belangrijkste oplossingen waren:
1) droptanks onder de vleugels;
2) een extra brandstoftank in het bommenruim van het toestel;
Dit zag er ongeveer zo uit (geel=tweede cabine, oranje=kleinere brandstoftank, licht blauw=extra brandstoftank in het bommenruim):
Extra brandstoftank in het bommenruim wil ik dus gaan scratchen waarbij de luiken openstaan en de tank zichtbaar is. Dit is een significante "feature" van de tweezitters.
De kitDeze kit heb ik jaren geleden in Zwitserland gekocht voor maar liefst 55 Franken. Mooie verassing bij het openen van de doos - een setje Eduard metaal. Deze had ik kennelijk ook jaren geleden gekocht en in de doos gelegd met een vooruitziend oog. Dank u Brouwspook!
Even voor de grap een Fiat Cr.42LW op de paint guide (op schaal) gezet ter vergelijking. Dit gaat een grote kist worden.
The nightmareIk weet niet welke modelbouwgoden ik boos heb gemaakt, maar de kit is een regelrechte ejector pin mark nightmare. Ziet uzelf maar!
Oei Alex, waar ben je aan begonnen...?