Het Konvooischip Wappen von Hamburg 1669 - Corel SM28, schaal 1:50

Hallo allemaal,

Welkom bij mijn bouwverslag van het historische konvooischip Wappen von Hamburg uit 1669. Als klein kind heb ik dit schip volledig gebouwd in de etalage zien staan bij mijn destijds favoriete modelbouwwinkel in Rotterdam. Ik was onder de indruk van het schip, de gekleurde beelden en ornamenten op de spiegel en de vele kanonnen. Vele jaren later ontdekte ik dat dit schip het Wappen von Hamburg moest zijn en daarvan bestaat maar één bouwdoos, namelijk die van Corel SM28, Movo Milano.





Maatvoering
Lengte: 1100mm
Breedte: 460mm
Hoogte: 910mm

Schaal: 1:50
Op de doos staat schaal 1:40 vermeld, maar op de tekeningen de maatvoering 1:50. De maatvoering op de tekeningen zijn juist.

De doos en de inhoud
Hieronder een aantal foto's van de inhoud van een nieuwe doos. Het zit bomvol hout en beslag. Alles netjes verpakt en alleen de dekplaten en spanten zijn van multiplex. Overige zaken zijn doorgaans van massief notenhout of lindehout.









Geschiedenis van het schip en haar lot
Aan het einde van de Hanze handelsperiode beschikte Hanzestad Hamburg niet over eigen oorlogsschepen. Deze schepen waren feitelijk nodig om de koopvaardijvloot te beschermen tegen de groeiende bedreiging van piraterij of concurrerende steden of gewesten. Het idee ontstond in 1663 om een aantal oorlogsschepen te laten bouwen naar Nederlands ontwerp en model. Er zou begonnen worden met twee zusterschepen, de Leopoldus Primus en het Wappen von Hamburg. Er bleek veel onenigheid te zijn over de financieringsverantwoordelijkheden en de Hamburgse Admiraliteit besloot uiteindelijk in 1667 om de bouw van deze twee schepen te starten. Beide schepen werden in 1669 in dienst genomen.
Onder toezicht van de Hamburgse Admiraliteit werd de bouw van beide schepen onder leiding van een onbekende Nederlandse scheepsbouwmeester uitgevoerd. Het vlaggenschip van o.a. luitenant-admiraal Maarten Tromp genaamd Aemelia uit 1632 https://nl.wikipedia.org/wiki/Aemilia_(vlaggenschip) wordt in vakliteratuur genoemd als voorbeeld voor beide schepen.
Het Wapen von Hamburg is de eerste van vier konvooischepen die deze naam draagt. Ze werd gebouwd op de scheepswerf van Theerhof in Hamburg. Het schip mocht geen overmatige diepgang hebben, anders had het problemen om de ondiepe delen van de rivier de Elbe, en vooral het Altonazand, veilig door te komen. Omdat de scheepsbouwer op basis van de destijds beschikbare kennis wist dat een breed schip met lage masten meer stijfheid en kracht had om zich in een woelige zee overeind te houden, en een smal schip met hoge masten daarentegen sneller zeilde, werd voor het Wappen von Hamburg gekozen voor een combinatie van beide eigenschappen. Daarmee verkreeg het een goed compromis tussen stabiliteit en vaarsnelheid.

Het schip was een dwarsgetuigd zeischip met drie masten (Bezaansmast, Grote Mast en Fokkemast). De Bezaanmast voerde een latijnzeil welke in de laagste stand werd gevoerd. Een zogeheten onderbezaanzeil. De spiegel was versierd met het grote staatswapen van Hamburg, omlijst door allegorisch gesneden figuren. Het Wapen von Hamburg had twee dekken en had een vlakke spiegel aan het achterschip . In de spiegel werd een galerij geïntegreerd, die aan beide zijkanten van het schip uitmondde in de zijgalerijen.
Het achterstevensnijwerk en de gehele figuurversiering van het schip zijn gemaakt door de beeldhouwer Christian Precht. Als blikvanger en representatief snijwerk werd op de spiegel het grote staatswapen van Hamburg aangebracht. Dit is een afbeelding van het kasteel in de vorm van een schild vastgehouden door twee leeuwen. Dit sculpturale werk werd omlijst door verschillende allegorische en barokke gravures. Aan de achtersteven waren drie grote lantaarns aan de spiegel bevestigd. Als boegbeeld sierde een leeuw, wat gebruikelijk was op veel in Nederland gebouwde zeilende oorlogsschepen. Hij hield een schild met het wapen van Hamburg in zijn voorpoten.
Het Wappen von Hamburg was uitgerust met 54 kanonnen, 26 stuks 18-ponders, 18 stuks 8-ponders, 4 stuks 6-ponders en 6 stuks 4-ponders. Het schip was uitgerust met meer geschutpoorten dan kanonnen, zodat er flexibeler met de bewapening en eventuele lading kon worden omgegaan. De kanonnen waren veelal afkomstig uit Nederland of Zweden.

In de avonduren van 10 oktober 1683 brak om onbekende reden brand uit in de onderste kamer van het vooronder van het schip. Dit breidde zich snel uit en kon, ondanks alle inspanningen, niet langer adequaat worden opgevangen met de middelen aan boord. De bemanning probeerde zich in sloepen in veiligheid te brengen, maar kreeg van admiraal Karpfanger het bevel terug naar de brand te gaan om de brand te proberen te blussen. Tegelijkertijd werden signaalschoten afgevuurd om de omringende schepen het signaal te geven dat ze hulpbrandbestrijdingsteams moesten sturen. Toen de brand zich via het dek naar de voormast verspreidde en door een ongunstige wind direct het want en de zeilen in brand stak, bleven de roeihelpers op veilige afstand uit angst voor een explosie van de kruidkamer. Karpfanger liet zijn zoon, die met hem meereisde, van boord halen, die eerder een beroep op zijn vader had gedaan om met hem het schip te verlaten om beide levens in veiligheid te brengen. Karpfanger wilde het schip echter nog niet als verloren beschouwen. Er werd gesuggereerd om een lek in de romp te schieten en het schip met water te laten vullen en naar de zeebodem te laten zinken - maar Karpfanger weigerde dit. Uiteindelijk stemde hij ermee in om te proberen te schip te laten strandden en liet hij de ankertouwen van het schip doorsnijden zodat het schip vlakbij de kust aan de grond kon lopen. Het verlaten van het schip was voor Karpfanger sowieso uitgesloten: hij zag zichzelf gebonden aan de eed die hij op 14 juli 1674 had afgelegd voor de Senaat van Hamburg , die hem opdroeg " manmoedig op te staan ter verdediging van de hem toevertrouwde vloot en liever om goed en bloed te gebruiken, om leven en ledematen op te offeren dan haar en zijn schip in de steek te laten .
Terwijl het konvooischip langzaam richting de kust dreef, verplaatste het vuur zich benedendeks steeds meer richting het achterschip, de plek waar zich ook de kruidkamer bevond. Tegen middernacht bereikte het vuur enkele kanonnen, die uit zichzelf ontstaken en salvo’s afvuurden. Tegelijkertijd ontstaken ook enkele granaten aan boord .
Een uur na middernacht, nadat het schip vijf uur had gebrand en admiraal Karpfanger, trouw aan zijn eed, nog steeds de laatste man aan boord was, bereikte het vuur de kruidkamer, die uiteindelijk explodeerde. De achterkant van het schip, die in het midden gebroken was, vloog de lucht in, de voorkant lag op zijn kant en begon te zinken. Het puin regende van grote hoogte naar beneden. Het ongeval resulteerde in 65 doden: 22 soldaten en 42 schippers, evenals admiraal Karpfanger kwamen om. Zijn lichaam werd op 11 oktober 1683 drijvend in het water gevonden op een ankerlijn van een Engels schip in de haven van Cadiz.

Op de foto hieronder wordt aan de linkerkant het Wappen von Hamburg afgebeeld en aan de rechter kant het zusterschip Leopoldus Primus.



Een zeer luxe bouwdoos maar…
Deze bouwdoos is beroemd en berucht tegelijk. De kwaliteit, het uiterlijk, de volledige dekken met geschut en rolpaarden, de manier waarop roosters en dekken gedemonteerd kunnen worden en de inhoud van het schip getoond kan worden, dat was toentertijd uniek en erg luxe. Het schip heeft een oud Hollandsche uitstraling en dat klopt ook doordat het Duitse schip gebouwd is door een Hollandse scheepsbouwer. Een heel mooie bouwdoos en volgens Corel een van haar absolute topstukken in het portfolio waarbij veel onderzoek gedaan is naar het schip en veel tijd in de ontwikkeling en het ontwerp van het model is gaan zitten. De manier waarop de wanden van het schip worden opgebouwd en ook de geschutpoorten gemaakt worden was de tijd ver vooruit. In de bouwhandleiding wordt ook “gewaarschuwd” dat dit geen bouwdoos is voor de beginner en zelf gevorderden hun handen vol krijgen aan deze kit. Oh jee…..dat gaat wat worden.

Deze kit bestaat al heel lang (het beslag is van 1978) en is nadien nooit ge-update of gemoderniseerd zover ik weet of kan zien.


De bouwbeschrijving is niet gemakkelijk te volgen, de tekeningen onvolledig en je moet dus best wel wat ervaring hebben om dit schip te bouwen. Als modelbouwer moet je een beetje zelf uitvinden hoe het schip in elkaar gezet moet worden a.d.h.v. de tekst uit het boekje en de bijhorende tekeningen. Ik ben meer van plaatjes en foto’s die stap voor stap laten zien hoe het gebouwd moet worden. Die zeggen vaak meer dan 1000 woorden…. De tekeningen laten zien hoe het ongeveer in elkaar moet zitten, maar niet hoe je het moet maken. Om die reden vind ik daarom veel “gestrande” projecten op het internet en dat is zonde als je weet dat de tegenwoordige nieuwprijs van deze kit al snel over de 1000 euro gaat. Iedereen kampt wel met dezelfde vraagtekens vanwege onduidelijkheden, missende informatie of gewoonweg geen idee hebben hoe de kit werkelijk in elkaar gezet moet worden. Hier en daar duikt een mooi exemplaar op waarbij de bouwer wel geslaagd is om het model te voltooien of grotendeels goed in elkaar te zetten. Ik neem mijn petje voor die mensen af, die het gelukt is de romp te bouwen a.d.h.v. de tekeningen en bouwhandleiding. Het is dus een ware luxe puzzel…






Marktplaats en plan A
Via Marktplaats werd een tweedehands bouwdoos van het Wappen von Hamburg aangeboden. De romp was al volledig gebouwd, maar de rest moest nog worden gedaan. In principe wil ik dan de doos niet overnemen omdat ik andermans werk niet wil afmaken. De beplanking van de romp was wel gedaan maar niet naar mijn zin, veel kieren en ook wat geknutsel bij de boeg paste niet in mijn plaatje van “perfectie”, met alle respect voor de werk wat de oorspronkelijke eigenaar heeft gedaan. Een voorbeeld dat voor het hele schip sprak:





De doos was verder compleet en na een praatje met de eigenaar heb ik de doos om (jeugd)sentimentele redenen toch overgenomen. Ik liep met de doos en romp de deur uit en had al besloten om volledig opnieuw te beginnen.
Het idee ontstond om de romp te ontkleden van haar houten schaal en zoveel als mogelijk te redden wat er te redden valt. Ik zou alleen het hout dat niet goed meer was opnieuw kopen. Dit liep compleet anders dan gedacht….
Bij het openen van de doos kwam ik al snel een nagenoeg lege tube UHU hard tegen, secondelijm en twee componentenlijm. In mijn hoofd gingen meteen alle alarmbellen af en dacht alleen maar “alsjeblieft, laat dit niet gebruikt zijn om alles vast te lijmen”. Nou, jullie voelen het al aankomen….
Ik begon met demonteren, maar dat monde al snel uit in “slopen”. De lijm die gebruikt was, was keihard opgedroogd en leek wel glas. Blijkbaar wilde de vorige eigenaar dat iets ook werkelijk voor eeuwig vast zou zitten en daardoor was het niet normaal meer uit elkaar te halen. Hitte, warm water, oplosmiddelen zoals nagellak verwijderaar (aceton), niets hielp. Uiteindelijk heb ik met pijn in het hart al het notenhout kunnen weggooien doordat ik alleen gebroken stukken van het schip afhaalde. De spanten die onder de houten latten tevoorschijn kwamen, waren verkeerd of slecht afgeschuind, om deze te herstellen is een hele klus. Ik deponeerde de reststukken in de container. Als liefhebber van mooie houtsoorten zuchte ik diep en sloot de deksel van de container. Zonde dacht ik nog en zonder er bij stil te staan gooide ik tevens plan A weg….

Lijmtip!
Mijn tip aan alle bouwers, gebruik gewoon witte houtlijm D2 van bijvoorbeeld Bison of Pattex. Deze lijm is echt heel goed voor houten modelbouw. De lijm wordt hard maar blijft lichtjes elastisch waardoor bij uitzet en krimp van het hout het een beetje meebeweegt, droogt snel en transparant op en heeft een goede hechting met het hout. Reparaties zijn nadien heel gemakkelijk uit te voeren doordat de lijm zacht wordt na verhitting. Kortom, een goede houtlijm en overal te koop in iedere bouwmarkt.

Terug naar het project….Vanuit frustratie ben ik vergeten foto’s te maken van voor de “sloop”. Ik heb wel foto’s van erna en zoals je kunt zien zijn de spanten, dekken, rolpaarden en kielbalk niet meer bruikbaar. Tja, plan in duigen en terug naar de tekentafel, letterlijk! Iemand een idee voor plan B?






Zie hieronder ook foto’s van het mooie beslag dat verder nog helemaal compleet is. Helaas is daar ook al op geverfd en dat ziet er niet heel slecht uit. Toch ga ik dit ook verwijderen en opnieuw beginnen.







Plan B:
Zoals gezegd ben ik dus de tweede eigenaar van deze kit en hoop ik deze te redden van de ondergang. Doordat de spanten en romp onbruikbaar zijn, kreeg ik het idee om van nieuw vliegtuig multiplex te kopen en tekeningen te gebruiken om de spanten over te zetten op het multiplex. Na wat figuurzaagwerk zou ik dan weer splinternieuwe spanten + middenplaat hebben om vanaf te starten. Het notenhout zou ik eenvoudig kunnen vervangen voor nieuw notenhout of beter perenhout. Sounds like a solid plan, dus ben ik vol energie aan de slag gegaan.

Als eerste heb ik alle spanten en middenplaat overgezet op papier. Zodoende kan ik ze later op het multiplex lijmen met een Prittstift en uitzagen.







Ook ben ik aan de slag gegaan om al het missende notenhout te vervangen voor perenhout. Na het uitwerken van een stukslijst ben ik al het hout gaan zagen.











Tijdens de werkzaamheden kreeg ik steeds meer twijfels. Ik kon me niet helemaal vinden in het spantenplan en de constructie van de romp. Ik zag allemaal verbeterpunten om het schip “meer Hollands” te laten lijken en ook de spiegel kon wel eens aangepakt worden. Daarnaast het namaken van alle geschutspoorten zoals Corel het bedacht had, zou een hels karwei worden met mijn beperkte middelen. Ik besloot uiteindelijk ook dit plan in de spreekwoordelijke prullenbak te gooien waardoor deze al behoorlijk vol begon te raken… Omdat ik even inspiratieloos was, besloot het project in de koelkast te leggen voor later en mij te richten op een ander project.

Het ontstaan van plan C:
Tijdens het werken aan mijn vorige project (Xebec 1750) en ik al in de voorbereidingen (onderzoek) zat van een nieuw project, bleef het Wappen von Hamburg knagen aan mijn hoofd. Ik kon op een of andere manier het project niet helemaal loslaten en ben op het internet gaan speuren voor wat inspiratie. Tijdens dit speurwerk kwam ik een boekje tegen van Wolfgang Quinger over het Wappen von Hamburg en heb deze uit nieuwsgierigheid besteld. Na enkele dagen ging de deurbel en nam ik het boekje in ontvangst. Het is een oud boekje, pagina’s volledig vergeeld en fragiel, het ruikt zelfs oud en volgens de uitgever in begin jaren ’80 in het voormalige DDR, Oost-Duitsland uitgegeven.





Het is uiteraard in het Duits geschreven en naar mijn weten niet in een andere taal gepubliceerd. Het boekje bevatte naast een schat van informatie een geheel andere schat, namelijk twee grote tekeningen dubbelzijdig bedrukt met jawel een volledig spantenplan schaal 1:75. Quinger zelf beschrijft in zijn boek dat hij vele bronnen heeft geraadpleegd, noemt en roemt ze allemaal. Enkele bekenden zijn N. Witsen, C. van Ijck, R. Hoeckel, H. Winter, W. Mondfeld, F.H. Chapman, R.C. Anderson. Hij zelf zegt dat de reconstructies van enkele bekende schepen van o.a. Friedrich W. Zu Pferde, Derfflinger en Roter Löwe ontworpen door Hoeckel snel naam en faam verkregen maar dat het zeer gedegen onderzoek van dhr. Friedrich Jorbergs tot meer dan 80 aanpassingen leidde op de eerdere reconstructies van Hoeckel. Een van deze aanpassingen was dat Hoeckel de Amsterdamse maatvoering aanhield en Jorbergs de Rotterdamse maatvoering. Later in dit verslag leg ik uit waarom dit belangrijk en essentieel is voor het lijnenplan en verhoudigen van het schip!



Uiteindelijk heeft Quinger op basis van alle informatie een nieuwe reconstructie gemaakt van het lijnenplan en spantenplan. Met zijn spantenplan legt hij uit dat tot een compromis tussen het plan van Hoeckel op basis van de Amsterdamse maatvoering en Witsen is gekomen. Het is een vorm die best wel eens bij dit schip gepast zou kunnen hebben en dus meer waarheidsgetrouw is dan de vorm die Corel heeft gekozen voor het WvH. Hoe meer ik me in het ontwerp stortte, hoe meer het me aan begon te spreken. Langzaamaan vormde een nieuw plan in mijn hoofd….Plan C!






Plan C:
Na het uitvoerig bestuderen van het spantenplan en de rest van de tekeningen heb ik besloten om delen uit de bouwdoos van Corel te gaan gebruiken op de rompvorm van Quinger. Het voordeel voor mij is dat het ontwerp van Quinger meer past bij alle punten die ik had willen aanpassen van de bouwdoos. Het lost voor mij veel vraagtekens en puzzels op, maar het brengt voor mij ook geheel nieuwe uitdagingen. De tekeningen en dus ook spantenplan van Quinger is op schaal 1:75 en de bouwdoos van Corel 1:50. Dat betekent dat ik de tekeningen moet omzetten naar een andere schaal en daarna het volledig scratchen van alle spanten. Allemaal dingen die ik nog nooit gedaan heb. Mijn interesse om het onbekende op te zoeken en de uitdaging aan te gaan groeide meer en meer….De onbekende wateren, het ruime sop opzoeken…..ik kan niet wachten.
Kort samengevat betekent dit aan werkzaamheden het volgende:
- Spantenplan van 1:75 vergroten naar 1:50
- Kielplaat, scheg, spiegel, dekken, geschut en opbouw reconstrueren volgens plan Quinger;
- Andere opbouw en ontwerp voor geschutpoorten en verschansing bedenken.
- Hout veranderen van Noten naar Perenhout
- Het op maat zagen van alle huidplanken, dekplanken, dekbalken, wandplanken, knieën, potdeksels, regelingen, rolpaarden, geschutluiken, beting, ankerspil etc.
- Onderwaterschip huidbeplanking op “Hollandsche” manier
- Ornamenten en versieringen deels volgens Corel met aanvullingen van mijzelf;
- Tuigage en zeilen volgens plan Quinger
- Vlaggen volgens Corel

Mijn algehele conclusie tot dusver is dat er wel heul veul in de prullenbak is beland……

Hoofdstuk 1 - Spantenplan van 1:75 vergroten naar 1:50
Het eerste hoofdstuk in de uitvoering van het schip is het maken, of beter gezegd vergroten van het plan van Quinger. De tekeningen zijn heel fragiel en daarmee heb ik eerst zijn plan overgenomen op A4 papier in dezelfde schaal. De linkerkant is het achteraanzicht tot midscheeps van het schip weer en de rechterkant het vooraanzicht op de boeg tot midscheeps.





Om het te vergroten heb ik ook een groter stuk papier nodig. In dit geval volstaat A3 formaat. Op mijn snijmat met rasterlijnen span ik het A3 vel op. Opspannen is eenvoudig door evenwijdig met de lijnen de hoeken van het papier met tap vast te zetten. Je papier blijft dan strak liggen en dat helpt als ik met mijn lineaal en geodriehoek aan de slag ga. Vroeger gebruikte ik op school een tekentafel met een grote tekenhaak. Dat maakt het leven nog iets makkelijker doordat je tekenhaak altijd evenwijdig liep met de zijkanten van je vel papier en je de kleinere linealen, driehoeken e.d. op je tekenhaak kon leggen. Aangezien we die nu niet hebben, dan maar wat primitiever werken.



Als eerste neem ik de rasterlijnen over op de juiste maat / schaal en die teken ik vervolgens op het papier. Iets van de ene schaal omzetten naar een andere schaal is tamelijk eenvoudig te berekenen. Je meet een willekeurige lengte op van een onderdeel dat je wilt omrekenen. Stel dat een lijn een lengte heeft van 25mm op 1:75. Je vermenigvuldigd deze maat (25) met de schaal is 75. Je hebt nu de werkelijke lengte bij een 1:1 schaal. Dit verkregen antwoord deel je door de schaal die je wilt hebben en in mijn geval 1:50, dus 50. Het antwoord is 37,5mm. Dus 25mm op 1:75 is 37,5mm op 1:50.



Hierna begin ik alle punten op de rasters te bepalen. Dit zijn de punten waar de spantlijnen de rasterlijnen doorkruissen. Daarna verbind ik alle punten door ze met de hand in te tekenen.
Ik werk spant voor spant uit en begin in dit geval aan de kant van de boeg doordat deze kant iets eenvoudiger is.





Nadat het vooraanzicht gedaan is, begin ik met het achteraanzicht...





En beide tekeningen naast elkaar....




Hoofdstuk 2 - De herziene spiegel
Zoals ik het spantenplan gedaan heb, zo zal ik dit ook met de spiegel moeten doen. Quinger geeft een mooi voorbeeld in zijn boek en dat wil ik ook volgen.
Het begint opnieuw met een tekening. Deze tekening heb ik vorig jaar al uitgewerkt toen ik met het idee rondliep om dit project te starten....





Na wat spelen met kleurtjes op de computer geeft het een beetje een idee hoe het eruit zou kunnen gaan zien... Overigens zullen de leeuwen niet rood van kleur worden maar goud-bruinkleurig. Dit is meer in overeenstemming met het enige schilderij waarop de spiegel staat afgebeeld.



Tot zo ver de introductie en start van een nieuw project en avontuur. Ik hoop dat jullie het een mooi project vinden, net als ik en dat jullie wederom zullen volgen.

Tot snel,

groet,
Pter

Nou, nou..... wat een werk. Petje af hoor. Ik ben heel benieuwd waar het je gaat brengen dus ik volg rustig kijkend op een afstandje mee.

Veel succes!!

ik ben geen modelbouwer, maar volg deze zeker, net als je vorige! Prachtig en erg leerzaam! Succes van een stille volger en genieter!

Peter dit gaat hier geweldig worden , uw resultaten kennende gaat het hier weer een prachtig schip worden
Succes
Marc

Nou dit belooft wat te worden. Wel een Mega-project dit.

Volgens mij heb ik nog ergens een Revell plastic kit van Wappen liggen in mijn voorraad..
Die is vast niet zo heel secuur naar het echte ontwerp ontwikkeld.

ben benieuwd

Wat een werk Peter, mooi dat je het bootje toch weer hebt opgepakt. Maar had je niet kunnen scannen en kunnen vergroten op 150% dan had je niet tweemaal dezelfde exercitie hoeven te doen qua tekenwerk.

Goed bezig, Peter, maar, waarom niet de zooi onder de printer? Gaat veel sneller en strakker. Nu weet ik dat tekenen ook een hobby van je is, dus okee, maar kan je de getekende spanten niet vergelijken met de bestaande spanten of zijn dermate afwijkend dat dit neit meer gaat lukken (ik begreep even niet of alles nu weggegooid is of niet)

Maar 1/50 wordt toch wel een aardig model qua maten

Heb je ook de correcte tuigplannen al gevonden of ga je uit van je ervaringen eerder opgedaan en logisch nadenken

EDIt Markie typt dus iets sneller

De jeugd heeft de toekomst Bert

Ik vind de getoonde ouderwetse manier toch wel mooier om naar te kijken..... leerzaam!

Hoi mannen,

Jullie stellen gelukkig veel vragen en dus betekent dat er wel interesse is voor dit schip en project. Leuk om te zien.
De reden dat ik het met de hand teken, is omdat ik zo min mogelijk met computers wil doen tijdens mijn hobby. Mijn werk bestaat alleen maar uit computers dus ben ik blij dat ik het ook gewoon analoog kan doen. Ten tweede vond ik het wel een leerzame exercitie. Ja, de huidige tekeningen vergroten met 1,5keer en dus 150% en dan printen is nauwkeuriger en sneller. Dat doe ik ook nog.
Sterker nog ik laat een paar plannen op 1:50 op A0+ afdrukken en die komen morgen binnen. Hierbij is ook een volledig tuigplan inbegrepen!

Ik zal alleen nog een nieuwe valse kiel / middenplaat moeten "verzinnen" ofwel ontwerpen waarop ik de spanten ga vastzetten. Ook zal het model meer spanten hebben dan het oorspronkelijke model.
De getekende spanten en het spantenplan komen geenszins overeen met de spanten van het pakket. Niet alleen de grootte en vorm is anders, ook de positie is compleet anders.

Ik weet niet of het allemaal gaat lukken. Ik kan dan altijd nog terugvallen op plan B, maar tot op heden lukt het allemaal. Nogmaals het gaat vallen en of staan met de kielplaat die ik moet ontwerpen.

groet,
Peter