Tuus
Modelbouwmagazine / Modelbrouwers Actie   allekabels.nl  
 
 
  Modelbouw woordenboek A tot Z   Modelbrouwers.nl winkel Winkel   Tips en trucs Tips en trucs   Facebook Organisatie   Facebook Club   Volg ons Twitter   Modelbrouwers YouTube-kanaal YouTube
Het is nu do 28 maart, 2024 20:08 pm

Alle tijden zijn GMT + 1 uur [ Zomertijd ]




Forum gesloten Dit onderwerp is gesloten, je kunt geen berichten wijzigen of nieuwe antwoorden plaatsen  [ 114 berichten ]  Ga naar pagina 1, 2, 3, 4, 5 ... 12  Volgende
Auteur Bericht
BerichtGeplaatst: zo 23 dec, 2012 0:43 am 
Offline
Brouwer

Geregistreerd: ma 26 maart, 2007 21:50 pm
Berichten: 2168
De Pander D, een vliegend kleinmeubel.


Historie

Pander was een gerenommeerde meubelfabrikant gevestigd in Den Haag. Het bedrijf leverde o.a. aan het Koninklijk huis en verzorgde de inrichting van het Vredespaleis in Den Haag.
Gedurende een periode van tien jaar werden er ook vliegtuigen gebouwd. Op 1 september 1924 werden de vliegtuigbouwactiviteiten overgenomen van de V.I.H., de Vliegtuig Industrie Holland.
Het eerste product waar men de markt mee op ging, was een klein éénmotorig eenzittertje, de Pander D. Dit was een doorontwikkeling van het VIH-type Holland H-2.
Het vliegtuig werd tentoongesteld op de Luchtvaartsalon te Parijs waar veel buitenlandse vliegers in de gelegenheid werden gesteld om kennis te maken met het “babyvliegtuig”.
Het toestel viel in de smaak, niet alleen vanwege de vliegeigenschappen maar ook door de fraaie afwerking. Uiteindelijk verkocht Pander toestellen in Spanje, Letland, Frankrijk en
Nederland waarmee het de eerste Nederlandse fabrikant werd die lichte sportvliegtuigen in serie bouwde.
Vanwege het kleine formaat werden het ook wel krielvliegtuigen genoemd.
In totaal zijn er 11 stuks Pander D geproduceerd waarvan twee voor de MLD en twee voor de ML-KNIL.
Panders grootste succes werd de Pander E, een anderhalfdekker lesvliegtuig waarmee de sportvliegerij in Nederland een flinke vlucht zou nemen.
Begin jaren ’30 wilde Pander minder afhankelijk worden van de bouw van sportvliegtuigen om de economische crisis te lijf te kunnen.
Dit leidde tot de ontwikkeling van de beroemde Pander S.4 Postjager. Een fraai ontwerp dat helaas door pech werd achtervolgd en tenslotte crashte tijdens de Melbournerace in 1934.
Naast de economische situatie zal dit verlies mede reden geweest zijn om de vliegtuigbouwactiviteiten in 1934 te staken.


Als "voordelige keus" in gebruik bij de Marineluchtvaartdienst

In juli 1924 hadden de Marinevliegers Elkerbout en Van Vloten al gevlogen op De Kooy met de H-2 “Holland Baby” waarbij een positieve indruk werd opgedaan.
Later dat jaar vlogen Elkerbout en De Bruijne met de eerste Pander D. Begin 1925 besloot de Marineleiding twee Panders aan te schaffen om hiermee op voordelige wijze de
vliegvaardigheid bij te kunnen houden.
Er werden een paar verbeteringen uitgevoerd waarvan de rollbar over de cockpit de meest opvallende was. In juli 1925 werden beide toestellen afgeleverd met de marineregistraties P1 en P2.

AfbeeldingAfbeeldingAfbeelding

De Panders zijn naar het schijnt vooral voor pleziervluchten gebruikt. De Anzanimotoren leverden de nodige problemen op en ook proeven met de Bristol Cherub leidden niet tot verbetering waarop werd besloten de Anzanimotoren te modificeren.
Voor bewezen diensten schonk Pander de eerder genoemde Holland H-2 aan Marinevlieger Elkerbout. Hij had echter niet voldoende tijd en middelen om de kist te exploiteren.
Het toestel werd daarop met de registratie H-NACE als semi-militair vliegtuig door Marinevliegers gebruikt om goedkoop officiële vlieguren te kunnen maken.
In januari 1927 verongelukte deze H-2. In 1928 en 1933 werden de twee MarinePanders uit dienst genomen.

AfbeeldingAfbeelding

Technische gegevens MLD-versie:
Afmetingen:
Spanwijdte 8,00 m
Lengte 4,95 m
Hoogte 1,65 m
Motor 3 cilinder Anzani van 25 pk
Vlieggewicht 305 kg
Snelheid 110 km/h
Vliegbereik ca. 700 km
Plafond ca.3000 m


Bronnen:
- Pander, een Haagse vliegtuigbouwer - Harm J. Hazewinkel
- De Nederlandse vliegtuigen - Theo Wesselink, Thijs Postma
- Van Farman tot Neptune Deel I: Romantiek van watervliegtuigen en vliegboten- Hugo Hooftman
- Nederlandse Marinevliegtuigen –Thijs Postma en Nico Geldhof
- Zestig jaar Marineluchtvaartdienst in beeld –Hugo Hooftman
- 70 Jaar Marineluchtvaartdienst-Nico Geldhof
- Camouflage en Kentekens – John Greuter e.a.

En alvast een schetsje gemaakt om er een beetje in te komen, dit wordt tenslotte een volledig eigenbouw model:
Afbeelding

Vanaf mijn kant wens ik alle deelnemers aan deze groepsbouw veel succes! :brouw:

Paul


Laatst bijgewerkt door Paulus de Boskabouwer op zo 30 jun, 2013 23:23 pm, in totaal 18 keer bewerkt.

Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: zo 23 dec, 2012 1:35 am 
Offline
Brouwer
Avatar gebruiker

Geregistreerd: ma 07 mei, 2012 23:49 pm
Berichten: 835
Woonplaats: Noordwijkerhout
ik ben heel erg benieuwd hoe deze gaat worden, suc6

_________________
duct-tape is like the force; it has a light side and a dark side and it holds the two universes together


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: zo 23 dec, 2012 3:26 am 
Offline
Brouwer
Avatar gebruiker

Geregistreerd: za 10 jun, 2006 21:45 pm
Berichten: 3421
Woonplaats: Almere
De ultralight van destijds... :wink: Erg leuk onderwerp. Ben heel erg benieuwd naar je scratch-bouw!

In ieder geval succes straks.

_________________
Momenteel op de werkbank; Fairey Firefly, NA-27, Lockheed Electra KLM, CW-21, He-280, Me-263, etc, etc.


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: zo 23 dec, 2012 9:45 am 
Offline
Brouwer
Avatar gebruiker

Geregistreerd: wo 24 dec, 2008 1:28 am
Berichten: 5407
Woonplaats: Assen
Mooi intro, daar pik je nog wat van op. Wat een klein toestel is het, zeg!
Ik ben benieuwd wat je ervan gaat bakken! :brouw:

_________________
Afbeelding


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: zo 23 dec, 2012 11:26 am 
Offline
Brouwer
Avatar gebruiker

Geregistreerd: vr 20 apr, 2012 15:47 pm
Berichten: 585
Als ik je mooie schets zie, Paulus de Boskabouwer, moet dit wel een pracht eindresultaat worden :)
Schilder u ook luchtvaart of zo?

_________________
Out of all the things I have lost, I miss my mind the most.


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: zo 23 dec, 2012 12:21 pm 
Offline
Brouwer
Avatar gebruiker

Geregistreerd: za 22 jul, 2006 18:40 pm
Berichten: 3495
Woonplaats: Lisse
Mooie intro, Paul. Heb je aan de genoemde literatuur genoeg technische info om je model te maken, of heb je schaaltekeningen of iets dergelijks uit "De modelbouwer"?

Gr. Sjaak

_________________
Al mijn bouwverslagen bij elkaar.
Op de werkbank: Sea Hawk VSQ 860 MLD
Afbeelding


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: zo 23 dec, 2012 12:57 pm 
Offline
Brouwer

Geregistreerd: ma 26 maart, 2007 21:50 pm
Berichten: 2168
Verbeek schreef:
Schilder u ook luchtvaart of zo?


Zeg maar je, hoor. Nee, ik schilder alleen in 3D; mijn modellen en mijn huis :wink:

Shake schreef:
Heb je aan de genoemde literatuur genoeg technische info om je model te maken, of heb je schaaltekeningen of iets dergelijks uit "De modelbouwer"?


Informatie over de Panders is vrij karig. Overal komt je zo'n beetje hetzelfde tegen.
De boeken "Pander, een Haagse vliegtuigbouwer" en "De Nederlandse vliegtuigen" bieden de meeste info waaronder wat maattekeningen.
Van de MLD-kistjes zijn weinig goede foto's maar voldoende om wat mee te kunnen doen. Van de twee ML-KNIL Panders ben ik wat betere kwaliteit foto's tegengekomen.
Waarschijnlijk traden ze daar wat vaker in het openbaar op en zijn er wat bezoekers in betere omstandigheden geweest om een plaatje te schieten.
Foto's van het cockpitgedeelte heb ik nog niet gezien dus daar komt wel wat artistieke vrijheid bij kijken.

Paul


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: di 01 jan, 2013 13:43 pm 
Offline
Brouwer

Geregistreerd: ma 26 maart, 2007 21:50 pm
Berichten: 2168
Een mooi moment om van start te gaan deze eerste dag van het nieuwe jaar. Uiteraard wens ik jullie allemaal een goed en gezond 2013! :brouw:

Okee, we gaan dus een Pandertje scratchen.
Om een het betreffende onderwerp wat beter te leren kennen zoek ik op internet naar foto’s en ga me wat inlezen. Gelukkig biedt het uitstekende boekwerk “Pander, een Haagse vliegtuigbouwer” voldoende informatie om een goede start te kunnen maken.

Afbeelding
bron: http://www.luchtvaartkennis.net

Van de Pander D heb ik twee geschikte maattekeningen kunnen vinden: eentje in “Pander, een Haagse vliegtuigbouwer” die zijn oorsprong vindt in Flight en één van de hand van Thijs Postma, volgens mij voor het eerst gepubliceerd
in “Van Farman tot Neptune” van Hugo Hooftman. Teruggerekend vanuit de werkelijke afmetingen zijn deze tekeningen resp. ca. 1:110 en 1:68,5.

Maar ik wil uiteraard een tekening op schaal 1:72.
Als referentiematen neem ik de spanwijdte van 8000 mm en de romplengte van 4950 mm.
In 1:72 wordt de spanwijdte dan 111,1 mm en de romplengte 68,8 mm.
Dit betekent dat de scanner ingesteld moet worden op 68,5/72 =95% voor de maatschets van Postma en 110/72 =153% voor de tekening van Flight.
Met deze instelling gaan we aan de slag. Natuurlijk gaan er wat prints mis omdat niet alles er volledig op staat maar uiteindelijk heb ik toch mijn benodigde maattekeningen.
Het is trouwens aan te raden om de hoofdmaten op afdrukjes nog even na te meten. Het kan zijn dat er nog een procentje gecorrigeerd moet worden.

Afbeelding
Maattekening "Flight"

Meteen van beide tekeningen voldoende afdrukken gemaakt om sjabloontjes van te kunnen maken.
De maattekening van Thijs Postma vind ik qua gelijkenis voor een MLD-bakje de beste van de twee en dan metname vanwege de rompneus die m.i. iets treffender getekend is dan door Flight.
Dit kan natuurlijk komen omdat er verschillende motorvarianten in omloop zijn geweest.

Afbeelding
De "Flight"-romptekening uitgeknipt en op de tekening van Postma gelegd, de verschillen zijn duidelijk te zien


De volgende stap is het bepalen wat we aan ruw materiaal nodig hebben door de grootste lengte, breedte en dikte van de onderdelen te bepalen.
Hoewel dit vloeken is in de tekenkamer, heb ik dit lekker gedaan door de tekening op te meten met een digitale schuifmaat.

Afbeelding
Links "Flight", rechts "Postma"


In dit stadium is het al wel belangrijk om na te denken hoe je het model in onderdelen gaat opsplitsen.
Houd er rekening mee dat er verschillende methoden zijn om een onderdeel te vervaardigen.
Je kunt de romp b.v. uit hout, klei of massief plastic maken maar ook een doosconstructie uit plasticard of vacuümvormen of resingieten zijn mogelijk.
Vaak bepaald de mate van reproduceerbaarheid de keuze m.a.w. bouw je er één of wil je er meer. Misschien wil ik wel meer....

De Pander is take-off,

Groet,
Paul


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: di 01 jan, 2013 14:06 pm 
Offline
Brouwer
Avatar gebruiker

Geregistreerd: wo 24 dec, 2008 1:28 am
Berichten: 5407
Woonplaats: Assen
Gelukkig nieuwjaar Paul! Leuk om het proces helemaal vanaf het begin te zien, inclusief hoe je de tekeningen voorbereid! :brouw:

_________________
Afbeelding


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: di 01 jan, 2013 14:17 pm 
Offline
Brouwer
Avatar gebruiker

Geregistreerd: za 22 jul, 2006 18:40 pm
Berichten: 3495
Woonplaats: Lisse
Het Pander boek heb ik niet in de collectie, maar de maatschets zoals in "Van Farman tot Neptune" is toch wel erg basic. Knap dat je daar een model in 3D van kan maken. Je hebt mijn volle aandacht.

Gr. Sjaak

_________________
Al mijn bouwverslagen bij elkaar.
Op de werkbank: Sea Hawk VSQ 860 MLD
Afbeelding


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
Geef de vorige berichten weer:  Sorteer op  
Forum gesloten Dit onderwerp is gesloten, je kunt geen berichten wijzigen of nieuwe antwoorden plaatsen  [ 114 berichten ]  Ga naar pagina 1, 2, 3, 4, 5 ... 12  Volgende

Alle tijden zijn GMT + 1 uur [ Zomertijd ]


Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers. en 3 gasten


Je mag geen nieuwe onderwerpen in dit forum plaatsen
Je mag niet antwoorden op een onderwerp in dit forum
Je mag je berichten in dit forum niet wijzigen
Je mag je berichten niet uit dit forum verwijderen

Zoek naar:
Ga naar:  
Powered by phpBB® Forum Software © phpBB Group
phpBB.nl Vertaling
Privacy statement