Tuus
Modelbouwmagazine / Modelbrouwers Actie   allekabels.nl  
 
 
  Modelbouw woordenboek A tot Z   Modelbrouwers.nl winkel Winkel   Tips en trucs Tips en trucs   Facebook Organisatie   Facebook Club   Volg ons Twitter   Modelbrouwers YouTube-kanaal YouTube
Het is nu vr 29 maart, 2024 3:27 am

Alle tijden zijn GMT + 1 uur [ Zomertijd ]




Plaats een nieuw onderwerp Antwoord op onderwerp  [ 98 berichten ]  Ga naar pagina 1, 2, 3, 4, 5 ... 10  Volgende
Auteur Bericht
BerichtGeplaatst: ma 04 mei, 2020 17:55 pm 
Offline
Brouwer
Avatar gebruiker

Geregistreerd: wo 21 jan, 2015 14:17 pm
Berichten: 1939
Nu Benjamin Nederlands eerste helikopter heeft aangekondigd en Bas is begonnen aan de grootste helikopter ter wereld, kon ik niet achterblijven. Zeker niet omdat op 19 augustus 2020 het exact 40 jaar geleden is dat een relatief onbekend lid van de Chinook helikopter familie haar eerste vlucht maakte: de Boeing-Vertol 234 commercial Chinook. Een krachtpatser met een ongeëvenaard grote passagierscapaciteit in airline configuratie.

Mede dankzij een van de meest dodelijke helikopterongelukken werd het geen commercieel succes. Toch vliegen de overgebleven 10 toestellen vandaag de dag nog allemaal. Sommige hebben meer dan 40.000 vlieguur geklokt.

Dit is de eerste keer dat ik een helikopter ga brouwen. Buiten de comfortzone dus. Maar het lijkt me een hele leuke uitdaging!

photo 506938


Citaat:
Chinook
De ontwikkeling van de Chinook begon in 1956 toen de US Army de H-37-helikopters wilde vervangen. Piasecki Helicopters, vanaf 1959 ‘Vertol’ genaamd (afkorting van ‘vertical take-off and landing’) pionierde in de jaren ’50 met tandem-rotor helokopters, zoals Vertol Model 107 (militaire variant werd de CH-46 Sea Knight).
Nog tijdens de ontwikkeling van de CH-47 in 1960 werd Vertol overgenomen door Boeing. De CH-47 ‘Chinook’ werd in 1962 operationeel als militair transport helikopter, waarbij het steeds meer taken overnam van de backbone van de militairy airlift fleet: de Douglas C-47, die toevalligerwijze het zelfde Unified Aircraft Designation System volgnummer heeft.

CH-47D
De eerste generatie CH-47’s kreeg geen civiele FAA-certificering omdat het flight boost system niet redundant was uitgevoerd. Dat kon leiden tot een storing van de power control module en daarmee het uitvallen van één van de twee hydraulische systemen. Ook werd de singel engine performance als ontoereikend gezien voor public transport flights.
Model CH-47D werd een ‘next generation’ Chinook met tal van (grote) verbeteringen ten opzichte van de vorige modellen. Het flight control systeem werd meer geautomatiseerd Het vermogen van de motoren verdubbelde en er werden nieuwe 32 inch. glasvezelbladen rotorbladen toegepast.

BV-234
Boeing Vertol wilde de Chinook ook aanbieden als passagierstoestel. Tegelijk met de ontwikkeling van model ‘D’, werd op 29 oktober 1975 de aanvraag ingediend voor het typecertificaat van een civiele variant. Op 19 juni 1981, na uitgebreide evaluatie en testvluchten keurde de Federal Aviation Administration (FAA) deze goed. De aanduiding werd BV-234 (Boeing Vertol, model nummer 234) .

Er waren twee versies beschikbaar (de BV-234 kan worden omgebouwd van de ene versie naar de andere):

photo 506943

- 234LR (Long Range) versie voor lange afstanden met zijdelingse stroomlijnkappen die bijna tweemaal zo groot zijn als de originele Chinook-modellen met een brandstofcapaciteit voor ongeveer 6 uur vliegen.
- 234UT (Utility) versie waarin de brandstoftanks zijn ondergebracht in vier kleinere stroomlijnkappen boven elk wiel.

Beide versies kregen een langere neus voor de weerradar en verder naar voren geplaatst voorste landingsgestel. Ook werden interieurelementen uit de Boeing 727 toegepast: airline cabine ramen, airconditioning, bagagebakken, een galley en de optie voor 44 passagiersstoelen. In volledige passagiersconfiguratie is de BV-234 de grootste commerciële helikopter qua passagierscapaciteit. Het toestel is een krachtpatser: het kan 9 ton aan gewicht in de cabine kwijt en 12,7 ton hijsen aan een externe haak onder de romp.

British Airways Helicopters
De eerste bestelling voor de BV-234 kwam in 1978 van British Airways Helicopters (nu British International Helicopters). Ze bestelden 6 models 234LR voor offshore-activiteiten op de Noordzee. Het eerste exemplaar kwam op 1 juli 1981 in dienst en werd ingezet op passagiersvluchten tussen luchthavens in Schotland en Exxon en Shell booreilanden.

photo 506936

Boeing bouwde tussen 1981 en 1985 totaal 13 BV-234 civiele Chinook-helikopters; 6 voor British Airways Helicopters, 3 voor Helikopter Services AS in Noorwegen, 3 voor het Taiwanese leger en 1 voor Atlantic Richfield (ARCO) Alaska. Die laatste machine is later nog kort van Donald Trump geweest.

photo 506937
Mijn model gaat bovenstaande BA 'Negus' livery krijgen (in mijn ogen een van de mooiste livery's ooit).

Een van de meest dodelijke helikopter crashes
De Chinook is een zeer betrouwbaar toestel. Toch vonden er ook met de BV-234 diverse ongelukken plaats, die haar naam als passagiershelikopter geen goed hebben gedaan.

photo 506940
In mei 1984 moest G-BISO een noodlanding op de Noordzee maken (foto boven), nadat er twee onafhankelijke problemen waren ontstaan in het flight control systeem. Niemand raakte gewond, maar de helikopter (s/n MJ002) zonk deels, werd economisch afgeschreven (maar kwam 34 jaar later terug!).

Op 6 november 1986 verongelukte BV-234 G-BWFC in het zwaarste helikopterongeluk in Europa. De vlucht vertrok van Sumburgh Airport met als bestemming Brent Bravo en Brent Delta olieboorplatformen. Op het laatste moment kwam daar het platform Brent Alpha bij, waardoor de gehele route 10 minuten langer zou duren. Die paar extra minuten werden uiteindelijk fataal, door dat het toestel twee minuten voor terugkeer op Sumburgh neerstortte. De oorzaak bleek een gebroken conisch ringwiel in de gearbox van de voorste rotor (spiral bevel ring gear). Hierdoor ging de synchronisatie van de tandem verloren, raakte de bladen elkaar waardoor de gehele achterster rotorsectie, samen met gearbox en al afbrak. De helikopter kwam vlak voor de kust in het water terecht en alleen de gezagvoerder en een passagier overleefden de ramp. 43 passagiers, de co-piloot en de steward kwamen om.

Nadien besloot de olie-industrie dat de BV-234 te groot was voor offshore taken. De resterende 4 Chinooks werden aan de grond gezet en verkocht aan CHI.
http://aviation-safety.net/wikibase/18540

CHI
Columbia Helicopters Incorporated (Aurora, Oregon) opgericht in 1957 is gespecialiseerd in ‘heavy-lift’ activiteiten met tandem rotor helikopters. Daarvoor ontwikkelde oprichter Wes Lematta de revolutionaire Direct Visual Operational Control (DVOC) techniek, waarbij de piloot een last aan het einde van een lange lijn (tot 65 meter) bestuurt door zelf langs de lijn te kijken. Deze techniek is in 60 jaar sterk verbeterd en wordt ook aangeduid met “L2P2” (long line precision placement).
Militaire operators maken gebruik van de ‘slingload’ methode, waarbij piloten vracht aan een korte lijn (circa 6 meter), zonder visuele referentie en afgaand op aanwijzingen van de crew chief afleveren. Minder nauwkeurig en meer tijdrovend.
CHI levert dus tijdswinst en nauwkeurigheid onder extreme omstandigheden. Deze techiek werd voor het eerst toegepast in de bosbouw (logging) en later ook bosbrandbestrijding. In de afgelopen decenia zijn nieuwe activiteiten gestart, zoals het ondersteunen van militaire operaties (in Afganistan), ondersteuning bij de olie-en-gaswinning in Azie (hoofdzakelijk Papua New Guinea). Daarnaast blijft bosbrandbestrijding een kernactiviteit.

photo 506935
Momenteel zijn alle resterende 10 stuks BV-234 in gebruik bij CHI (Inclusief de herbouwde s/n MJ002, die in 1984 in de Noordzee landde). Daarnaast bezit CHI 14 stuks model 107 en 3 voormalig militaire CH-47D’s (waarvoor de restrictie geldt dat ex militair toestellen niet ingezet mogen worden om passagiers te vervoeren).
CHI is ook bevoegd voor MRO (maintenance, repair and overhaul) en OEM (original equipment manufacturer) activiteiten. Daarvoor heeft CHI in 2006 de type certificaties voor model 107 en 234 van Boeing overgenomen. De officiële aanduiding is nu dan ook ‘Columbia Model 234 UT Chinook’.


photo 506939

De kit is Italeri Nr. 1218, uitgegeven in 2001 maar waar diverse heroplages van verschenen zijn. Daarnaast ga ik Whirlybird conversiesets WBA72040 (exterieur) en WBA72042 (interieur) gebruiken.

photo 506941

Dit gaat een aardig klusje worden. Ik denk niet dat het af is voor het 40 jarig jubileum en dat hoeft ook niet. Ik heb er nu al zin in om aan te beginnen, maar ik maak eerst de tuin en de KLM 747 af ;-)

kortom: wordt vervolgd!

:brouw: VJ

_________________
Afbeelding


Laatst bijgewerkt door Vintage Jet op zo 21 feb, 2021 22:53 pm, in totaal 1 keer bewerkt.

Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: ma 04 mei, 2020 23:05 pm 
Offline
Brouwer
Avatar gebruiker

Geregistreerd: wo 15 nov, 2017 21:25 pm
Berichten: 230
Leuk onderwerp VJ! Voor mij is het ook de eerste heli. Ik ga deze weer volgen. Je kitfoto ziet er een stuk indrukwekkender uit dan mijn kistje. Ik ben benieuwd, succes met de brouw!

- Bas

_________________
Aan het b(r)ouwen:
Naval Models 1:350 Hr. Ms. Friesland
Eastern Express 1:144 Boeing 717-200 Hawaiian Airlines


"But then every model is a step on an educational journey" - David Griffith


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: di 05 mei, 2020 11:00 am 
Offline
Brouwer

Geregistreerd: do 24 aug, 2017 22:39 pm
Berichten: 291
prachtig onderwerp! Voor mij een onbekende versie, de volgmodus gaat weer aan!


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: di 05 mei, 2020 13:03 pm 
Offline
Brouwer
Avatar gebruiker

Geregistreerd: wo 13 jul, 2005 13:54 pm
Berichten: 13621
Woonplaats: Haarlem
Héél gaaf! Zeker met die interieurset erbij. Stapten de passagiers nou via de achterste laadklep in? Aardige overeenkomst met je Griekse Skyvan dan :wink:

Ik was vroeger een grote fan (of moet ik zeggen rotor) van de Chinook. Ik bouwde er eentje van Lego, met passagierscabine! en motorisch aangedreven rotors. Uiteraard met as van achteren (waar de motor zat) naar voren zodat de rotors gesynchroniseerd draaiden. Het ding was zo onhandig groot dat een van de rotor hubs scheurde en toen was het uit met de pret.
Afbeelding

Ik heb ooit een 1:144 Chinook bouwdoosje gekocht met hetzelfde doel als jouw model, maar die is bij een grote opruimronde naar een andere bouwer gegaan. Begint nu toch wel weer te kriebelen.. :brouw:


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: di 05 mei, 2020 16:15 pm 
Offline
Brouwer
Avatar gebruiker

Geregistreerd: wo 21 jan, 2015 14:17 pm
Berichten: 1939
TheFlyingDutchman schreef:
Stapten de passagiers nou via de achterste laadklep in? Aardige overeenkomst met je Griekse Skyvan dan :wink:

Zeker een overeenkomst met de Skyvan! Ook qua vormgeving... eigenlijk is de Chinook zo lelijk dat hij weer gaaf wordt :mrgreen:

photo 507091
Vooraan zat een passagierstrap uit één stuk. Dit was een van de aanpassingen die alleen voorkomt in de civiele versie. Gelukkig voegt Whirlybird zeer gedetailleerde bouwbeschrijvingen en referentiefoto's toe.

photo 506942
Het interieur. Dit is een recente foto in dienst bij CHI. In de dienst van BA waren de stoelen, geheel in stijl met de jaren '80, bonter van kleur. Ook daarvan heeft Whirlybird gelukkig een aantal kleurenfoto's toegevoegd.

photo 507089
Je kon ook, net zoals in de Skyvan, achter in- en uitstappen. Daarbij waren er speciale bagagevakken in de achterklep verwerkt voor grotere stuks bagage. Deze kwamen mee omlaag als de klep open ging. In tegenstelling tot de militaire Chinook mocht het toestel dan ook niet vliegen met de klep open.

Uiteraard ga ik mijn model beide deuren open zetten, zodat het interieur maximaal zichtbaar zal zijn.

:brouw: VJ

_________________
Afbeelding


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: wo 06 mei, 2020 11:41 am 
Offline
Brouwer
Avatar gebruiker

Geregistreerd: wo 21 jan, 2015 14:17 pm
Berichten: 1939
Ik kwam nog twee afbeeldingen tegen die bovenstaande mooi illustreren en die horen bij de introductie. Natuurlijk kon ik mij niet beheersen en ben ik voorzichtig al aan het model begonnen...

photo 507160
Met draaiende motoren 'embarking via the ramp' op een boorplatform.

photo 507161

:brouw: VJ

_________________
Afbeelding


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: wo 06 mei, 2020 11:51 am 
Offline
Brouwer
Avatar gebruiker

Geregistreerd: wo 13 jul, 2005 13:54 pm
Berichten: 13621
Woonplaats: Haarlem
Twee hele mooie platen, maar je kan natuurlijk niet vertellen dat je al begonnen bent en daar vervolgens niks van laten zien... :wink:
Als je toch bezig bent met technische info, dan mag je van mij uitleggen hoe de turbines verbonden zijn met het aandrijfwerk van de rotors. Beide motoren drijven beide rotors aan, staat er. Hoe werkt dat?


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: wo 06 mei, 2020 14:00 pm 
Offline
Brouwer
Avatar gebruiker

Geregistreerd: wo 21 jan, 2015 14:17 pm
Berichten: 1939
Haha, wat dacht je? Ik zet hem even aan het werk? :lol: Maar je kent me; nu wil ik het ook weten ;-)

photo 507164

Het aandrijfsysteem werk elementair anders dan bij propeller turbines en al helemaal anders dan bij Jets. Het is een mechanisch geheel dat de kracht van twee straalmotoren omzet in de (synchrone, maar tegengestelde) rotatie van de twin rotors. Om te beginnen zou men kunnen denken dat elke motor een individuele rotor aandrijft. Dat is niet zo. De kracht van de beide motoren wordt gecombineerd en vanuit één punt over de rotors verdeeld. Het aandrijfsysteem bestaat uit vijf transmissieboxen met een overbrengingsverhouding van 66,96: 1. Elke motor heeft aan de voorkant een engine transmission, die het (niet perse gelijke) toerental van de motoren terugbrengt van ongeveer 15.000 rpm naar 6000 rpm. Dit komt samen in de combining transmission die het via de synchroniserende assen naar de voor- en achtertransmissies stuurt.

De voor- en achtertransmissie is voorzien van een planetary gearbox recht onder de aandrijfas van de rotor. De planetaire tandwielsecties draaien om elkaar heen en vormen geen starre verbinding. Het levert een enorme snelheidsvermindering, terwijl de energie wordt omgezet in een grote toename van het koppel (torque) dat wordt gebruikt om het rotorsysteem aan te drijven. Een briljant systeem, omdat de lange drive shaft zo weinig torsiekrachten te verwerken krijgt en haar energie doorgeeft middels de hoge omwentelingssnelheid. De vertaling naar torsiekracht vindt plaats recht onder de rotor.

Tot slot: elke engine transmissie is uitgerust met een (eenrichtings) ‘Sprag-clutch’. De verbinding met de combining transmission kan niet worden losgekoppeld als een van beide motoren uitvalt. Levert de motor vermogen dan wordt de koppeling aangedreven, levert de motor geen vermogen, dan blijft de koppeling vrij ronddraaien waardoor de overige elementen van het transmissiesysteem kunnen blijven draaien. Als beide motoren geen vermogen leveren (dual engine failure) kan het hele rotorsysteem vrij draaien zodat een autorotatie landing kan worden uitgevoerd.

photo 507162

photo 507163
De eerste stappen: het lossnijden van de kleine 'sponsons' en de raamsectie. De Italeri kit heeft optioneel de grote sponsons bijgevoegd.

:brouw: VJ

_________________
Afbeelding


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: vr 08 mei, 2020 21:05 pm 
Offline
Brouwer
Avatar gebruiker

Geregistreerd: di 28 aug, 2007 22:27 pm
Berichten: 18512
Woonplaats: Hurdegaryp
Wat een gave onderwerpen zeg.

Wordt er in de whirlybit ook een advies gegeven betreffende de toe te passen kit? Er zit nogal wat verschil tussen een neus van een vroege Chinook of een latere met andere radar in de neus.

Afbeelding

De G-BJAC lijkt een spitse neus te hebben en dan is je Italeri kit geschikt, die heeft de spitse neus. Van deze kit zou je een KLu Chinook kunnen maken, maar dat is zonde om al die bewapening etc. dan niet te gebruiken, beter is het dan om een andere Italeri kit te gebruiken.

Stompe neus:
Afbeelding

Spitse neus:
Afbeelding

Mocht je toch nog twijfelen om die SOE toch te bouwen, hieronder mijn resultaat van een paar jaar geleden:
photo 281879

René

_________________
René

O.a. bezig met: Al mijn bouwverslagen mooi gebundeld ; Het grote Apache topic ; Smer 1:40 Fokker S-12 (PH-NDC) ; Sikorsky R-4; Wright Flyer


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
BerichtGeplaatst: za 09 mei, 2020 11:07 am 
Offline
Brouwer
Avatar gebruiker

Geregistreerd: wo 21 jan, 2015 14:17 pm
Berichten: 1939
tsjopper bob schreef:
Wordt er in de whirlybit ook een advies gegeven betreffende de toe te passen kit?

Hoi René, ik dacht al dat dit jou onderwerp zou zijn! Dank voor je foto's, je bouwt werkelijk schitterende Chinooks. Ook dank voor je tip over het buigen van de rotorbladen. Whirlybird heeft mooie resin bladen meegeleverd, maar ik vraag mij af of die werkelijk anders zijn dan de bladen van italeri.
De aanwijzingen die zijn meegeleverd zijn keuring op orde! Ze refereren alles aan kit no 1218 (MH-47E) van Italeri en je kunt het stap voor stap volgen zonder dat je zelf veel kennis hoeft te hebben van de verschillen tussen de versies. Zelfs de part nummers van de donor kit worden genoemd. Ik ben aangenaam verrast door de kwaliteit.

photo 507387

Dus geheel volgens aanwijzing heb ik de raamsectie vervangen (opletten: links/recht en binnen/buiten zijn gemakkelijk te verwarren), de grotere sponsons aangebracht, en het voorste luik links en uitsparing rechts bij de deur opgevuld met plamuur.

photo 507388
Whirlybirds (ben je er al achter René wat nu het verschil is tussen Whirlybird en Whirlybits?) heeft ook een keurige template bijgeleverd om op de juiste afstand gaatjes te boren in de cabine vloer. Daar komen dan tzt de stoelen in. Kortom: nu verder met het werk aan het interieur. Oh, nee... de tuin en de 747 kwamen eerst. Langzaam raak ik bevangen door het Wentelwiekus Influenzavirus :wink:

:brouw: VJ

_________________
Afbeelding


Omhoog
  Profiel  
Antwoord met een citaat  
Geef de vorige berichten weer:  Sorteer op  
Plaats een nieuw onderwerp Antwoord op onderwerp  [ 98 berichten ]  Ga naar pagina 1, 2, 3, 4, 5 ... 10  Volgende

Alle tijden zijn GMT + 1 uur [ Zomertijd ]


Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers. en 6 gasten


Je mag geen nieuwe onderwerpen in dit forum plaatsen
Je mag niet antwoorden op een onderwerp in dit forum
Je mag je berichten in dit forum niet wijzigen
Je mag je berichten niet uit dit forum verwijderen

Zoek naar:
Ga naar:  
Powered by phpBB® Forum Software © phpBB Group
phpBB.nl Vertaling
Privacy statement