Model van een AC500-2 in schaal 1:87Even een stukje terug in de tijd. Het was midden 2009 dat in Duitsland een modelbouwer besloot om in kleinserie hijskranen te gaan uitbrengen in geprint 3D-materiaal, gecombineerd met CNC gefreesd materiaal en diverse andere onderdelen. Hij is begonnen met een op een Terex (of Demag) gelijkende 500 tons telescoopkraan, de AC500-2.
Deze kit bestond uit:
* 93 kraanonderdelen, inclusief 16 ballastblokken en basisplaat
* alle pennen en stangen
* geëtst traanplaat
* 16 velgen, wielen en 8 assen
* natuurlijk een bouwbeschrijving
Tijdens de Minibauma 2009 in Sinsheim heb ik het prototype van dit model gezien en (uiteraard) was ik meteen verkocht. De oppervlakten waren wel enigszins grof (let op: we praten nog steeds over 2009!), maar het was na vele jaren eindelijk wel weer een nieuw kraanmodel in 1:87.
Dan in oktober 2009 werd het pakket thuis geleverd: gründlich verpakt.
Een paar weken later eerst maar eens begonnen met de ballastblokken. Zonder verdere voorbehandeling (behalve ontvetten) was dit het resultaat met 1 laag verf:
Dit was niet het resultaat dat ik voor ogen had, dus eerst maar eens alles geschuurd met korrel 240. Vervolgens 1 laag plamuur aangebracht en geschuurd met korrel 400. Nadien met water alle losse resten weggespoeld en na drogen een eerste laag verf aangebracht. Na nogmaals schuren en een 2e laag verf zag het er al zo uit:
Vanwege het grove oppervlak heb ik de overige onderdelen anders behandeld. Eerst schuren, dan plamuren, nog een keer schuren en dan 1 laag primer.
Na het 1 maal in kleur schilderen was dit het resultaat:
Een beetje teleurgesteld over het resultaat van het schilderwerk, had ik mij eerst maar op de velgen gestort. Er werden velgen en banden van de Demag AC665 van Kibri meegeleverd. Om deze in de kleur geel te schilderen stelde niet veel voor. Maar, hoe krijg ik meer detail in deze velgen? Ik heb geprobeerd om met een cocktailprikker de “gaten” door zwarte verf aan te duiden, maar dat resultaat beviel mij niet. Een andere oplossing was het handmatig openboren met een boortje 0,5 mm. Dat effect zag er goed uit. Het kostte wel een avondje: 16 velgen met 10 gaten per velg…………..
In diezelfde periode was ik gelijktijdig bezig met het vergaren van de nodige info van het voorbeeld. Ik had al wel de keus gemaakt om deze kraan in de fraaie kleuren van Prangl Oostenrijk te maken. Dan kom je al zoekende ook tot de conclusie dat (hoewel de types gelijk zijn aan elkaar) er bij Prangl meer dan 4 van deze machines lopen die toch onderling verschillend zijn. Uiteindelijk heb ik besloten om bedrijfsnummer 1117 met kenteken LL 700-CL als voorbeeld aan te houden.
Inmiddels is het zo’n beetje maart 2010 en dan ga je je toch afvragen hoe je dat schilderwerk nu wel glad kunt krijgen. Je gaat nog een keer schuren, licht plamuren en weer schilderen. Maar nog steeds niet tevreden over het eindresultaat.
Dan ga je even afleiding zoeken in andere belevingen van de hobby en voor je het weet is het 2012.
En dan neem je het besluit om je model weer helemaal kaal te maken en dan helemaal van het begin af aan opnieuw te schuren, plamuren, schuren, plamuren, etc. totdat het oppervlak nu wel voldoet aan je eisen.
Dus is de volgende uitdaging om details te verbeteren. Zo bleek dat het frame waar de ballast op gestapeld wordt, verre van origineel was (maar wel conform een 1:50 model). Om in rijstand de mast plat te kunnen leggen zou het meegeleverde frame verwijderd moeten worden.
Dus zat er niets anders op dan op basis van foto’s zo’n frame zelf uit te tekenen. Om te zien of dit inderdaad wel goed uitpakt heb ik uit Evergreen plaat het goede frame opgebouwd (en stom genoeg op deze foto achterstevoren geplaatst).
De definitieve versie heeft een vriend voor mij gefreesd. Dat gaf toch een veel strakker uiterlijk.
Na nog een paar maal licht schuren en schilderen is het dan in mei 2012 tijd om te beginnen met de afmontage.
We beginnen bij de basis: het frame wordt verzwaard met de bijgeleverde stalen kogels. Vervolgens een kwestie van de assen met velgen en banden monteren.
Maar, afmontage houdt bij mij ook in dat je per onderdeel nog een kritisch naar de voorbeelden kijkt. Dus dan wordt het niet alleen afmonteren, maar ook weer knutselen op detailniveau.
Zo heeft mijn voorbeeldkraan nr. 1117 nog een opbergkist aan de achterzijde. Uit tranenplaat van Kibri is dat niet zo moeilijk samen te stellen. Zoals bekend is dit wel vrij dik materiaal, maar door de zijkanten schuin aan te snijden, krijg je toch redelijk geslaagde hoekoplossingen.
De optopcilinders zaten wel erg los in het cilinderhuis, maar met Evergreenbuis 3,2 mm is dat ook weer opgelost.
Kwestie van de “vorken” met een stukje stang lossnijden van het origineel en dan wat schuin aansnijden. In de buis van 3,2 mm aan de bovenzijde met een mesje even wat wanddikte wegsnijden en dan met voldoende lijm de “vork” daarin vastlijmen. Ter versterking van de buis, is aan de binnenzijde wel een Evergreen staaf ingelijmd.
Een ander detail zijn de hekwerken, deze zijn voor mij te grof. Uitgaande dat deze in 1:1 zo’n 40 mm zijn (vergelijk het met een normale trapleuning), dan zouden ze in model 0,46 mm zijn. Dus met Evergreen staaf van 0,5 mm heb ik de hekjes zelf gemaakt.
Omdat dit basismodel geen trapje heeft naar de bovenwagencabine, was zelf maken natuurlijk de enige optie. Voor de maten heb ik gekeken naar de bijgeleverde trappen die elders op het model moesten komen, maar ook deze vond ik te grof.
Dus heb ik ook hiervoor met Evergreen (staanders uit 0,75x0,75 mm en treden van rond 0,5 mm) zelf de verschillende trappen gemaakt.
Voor het vergelijk: dit is met de originele trappen
En dit met eigen-fabricaat trappen:
Tja, van een trap kom je al gauw op een bordesje terecht. Als je dan het trappetje hebt verbeterd, moet je ook wat aan het bordes doen. Dus uit Evergreen strip maar een paar frame gemaakt en dat met geëtst nieuwzilver van FKS Modellbau voorzien van roosters
Natuurlijk moet dit model voorzien worden van de juiste opschriften. Dus heb ik veel tijd besteed aan het onderzoeken, uitzoeken en tekenen van de decals. Gelukkig beschikt een vriend van mij over een printer die ook witte decals drukt en dat gaf een goed resultaat.
Maar, ondertussen is ook de kit voor de Liebherr LTM1350-6.1 binnengekomen, dus weet je wel waar ik mijn andere tijd aan besteed heb…………
Uiteindelijk schrijven we maart 2014. Op de 23e is het weer tijd voor de ModelShow Europe. De laatste jaren heb ik mij daar als bezoeker prima vermaakt, maar deze keer vroeg Huub of ik zit had om daar samen met een tafel te gaan staan. Gezien de positieve ervaringen op de Modelbouwdag van de HO-Modelautoclub Nederland, had ik ons inderdaad ingeschreven voor de MSE. Nu laat ik mij normaal niet leiden door data van shows, maar in dat geval was het wel een stimulans om de AC500-2 eens een keer af te maken.
Tussen de bedrijven door heb ik wel aan een aantal details zitten denken, maar nu was het een kwestie van de daad bij het woord voegen.
Voor het uitzwenken van de stempelpoten worden in 1:1 cilinders gebruikt, in combinatie met een stangensysteem. Een paar pogingen om dit beweegbaar te maken mislukten, dus dan maar 2 varianten gemaakt: 1 variant voor de openstaande stempelpoten en 1 variant voor de gesloten stempelpoten. De cilinders bestaan uit aluminium buis van 1,57 mm, met daarin een Evergreen staaf van 1,0mm. Voor het stangenstelsel heb ik messingstaaf van 1,5 mm genomen en met 2 knikjes in de juiste vorm gezet. Vervolgens heb ik hier een kunststof buisje van 2,0 mm overheen geschoven. Voor de rest doet een beetje schilderwerk hier de rest.
Rondom de draaikrans zit tranenplaat. In principe wilde ik hier metalen tranenplaat voor nemen, maar dan had ik de draaikrans er heel mooi rond uit moeten snijden. Dat leek mij een onhaalbare opgave. Ik heb dan ook gekozen voor decals, welke ik later pas heb kunnen uitsnijden tegen de draaikrans.
En dan kom je in een stroomversnelling: de meeste decals zijn aangebracht, ik heb nog even een ladder gemaakt die aan de giek hangt, aan weerszijden van het hijsblok heb ik met een plaatje lood gezorgd voor wat meer gewicht, er is een hoogte-afslag aan de giekkop opgehangen, de rollen voor de lengtegevers zijn aan de giek gemaakt.
Dan is dit het uiteindelijke resultaat:
Op de achtergrond 2 vaste begeleidingstrucks voor alle ballast en toebehoren bij dit model:
Al met al was dit een langdurig project (hoewel met grote tussenpozen), maar ik ben best blij en trots met dit eindresultaat.
Wat wel jammer is, dat deze kleinseriefabrikant in een kort tijdsbestek een te groot scala aan hijskranen op de markt heeft gebracht. Vanwege de kwaliteit van de oppervlakten, kwam er zoveel negatieve kritiek, dat hij helaas al na een kleine 2 jaar besloot om het bijltje erbij neer te gooien.
Als je terugkijkt in de tijd, was hij destijds misschien zijn tijd iets te ver vooruit. De huidige printtechnieken zijn immers enorm verbeterd. Laten we hopen dat er een moment komt dat hij een herstart maakt in deze fraaie schaal.