Ik heb met even verdiept in de Suez crisis van 1956 en op papier gezet, ook heb ik geprobeerd om een goed overzicht te maken van het Engels en Franse leger, Marine en Luchtmacht eenheden die ingezet zijn tijdens Operation '' Musketeer ''
Operatie MusketeerDe Suezcrisis, of Tweede Arabisch-Israëlische Oorlog, van 1956 was een conflict over het bezit en de toegang van het Suezkanaal. Het leidde tot een oorlog in de Sinai tussen Egypte aan de ene kant en Israel het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk aan de andere kant. Er sneuvelden 1600 Egyptenaren en 215 soldaten van de andere drie landen. De gevechten duurden van 31 oktober tot en met 5 november 1956, de Israëlische bezetting van Egypte en de Gazastrook werd in maart 1957 opgeheven. De Suezcrisis wordt vaak gezien als het definitieve vergaan van Frankrijk en Groot-Brittannië als grootmachten.
Situatie in het Midden-Oosten
In 1952 was Koning Faroek van Egypte door een groep Arabische-nationalisten onder leiding van kolonel Nasser afgezet en deze laatste had de macht overgenomen. Ten tijde van de Suezcrisis was Nasser president van Egypte. Hij wilde aanvankelijk neutraal blijven tegenover de twee partijen van de koude Oorlog, de westerse wereld en de Soviet Unie, en zijn voordeel halen uit de strijd tussen de twee kampen. De Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk zetten Nasser onder druk tijdens de bouw van een grote stuwdam in de Nijl (de Aswandam) om voor het Westen te kiezen, nadat de Sovjet-Unie wapenleveranties aan Egypte was begonnen. Nasser voerde echter een Arabisch-nationalistische en anti-imperialistische politiek en wilde vooral niets weten van de voormalige kolonisator Groot-Brittannië. Door onenigheid met Nasser stopte het Westen echter de financiering van de stuwdam. Eigenlijk zagen zowel de Verenigde Staten als Groot-Brittannië het liefst Nasser vervangen worden door een ander staatshoofd, maar alleen bij de Britten leidde dit tot de wens om dit desnoods via een oorlog voor elkaar te krijgen.
Als reactie op de opzegging van steun voor de stuwdam nationaliseerde Nasser in juli 1956 het Suezkanaal dat gedeeltelijk in bezit was van een Frans-Britse maatschappij. Ook blokkeerde hij de scheepvaart van Israël door het kanaal en blokkeerde de Golf van Akaba. Deze blokkade leidde tot de gijzeling van het Griekse schip Pannegia dat als Katalysator kan worden gezien voor het uitbreken van de oorlog. De gijzeling kwam slechts zijdelings aan bod binnen de VN Veiligheidsraad. Op 13 oktober 1956 1956 legde de Israëlische ambassadeur Abba Eban een verklaring af voor de Veiligheidsraad, waarin hij wees op het recht van vrije doorgang, zoals afgesproken tijdens de Conventie van Constantinopel van 2 maart 1888 (geëffectueerd december 1888). De Verenigde Staten leken in beginsel de positie van Frankrijk en Groot-Brittannië te steunen, maar zwoeren elke vorm van geweld af en wilden een diplomatieke oplossing. De Verenigde Staten zagen geen noodzaak om hier hun bondgenoten te helpen. Het Navo-bondgenootschap is van toepassing op het Noord-Atlantisch gebied, en dus niet op het Midden-Oosten.
De OorlogNadat ingrijpen van de VN uitbleef, besloot Israël zelf een eind te maken aan de belemmering van het scheepvaartverkeer. Israël viel op 29 oktober 1956 de Egyptische Sinaiwoestijn en de door Egypte bestuurde Gazastrook binnen. Het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Israël hadden in het geheim afgesproken dat Engeland en Frankrijk een ultimatum zouden stellen aan Egypte voor teruggave van het Suezkanaal, waarna beide landen zich terug moesten trekken tot tien mijl van het kanaal. Hierbij zou Israël dus het grootste deel van de Egyptische Sinaïwoestijn bezet houden. Zoals geanticipeerd ging Egypte niet akkoord met de eis, maar Israël zou zich wel 10 mijl terugtrekken volgens de afspraak. Op dat moment werd door het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk de oorlog verklaard aan Egypte. Pogingen om een eind te maken aan de strijd mislukten doordat de Fransen en Britten binnen de Veiligheidsraad gebruikmaakten van hun veto om zo de oorlogsvoering te kunnen voortzetten. Het eigenaardige was in dit geval het veto van de Verenigde Staten tegen zowel Israël als Frankrijk en Groot-Brittannië, drie belangrijke bondgenoten. Dit zorgde ervoor dat de VS samen met de Sovjet-Unie tegenover Frankrijk en Groot-Brittannië kwamen te staan op diplomatiek vlak, een unieke gebeurtenis. De leider van de Sovjet-Unie, Chroestsjov, stelde zelfs voor om samen met de VS Frankrijk en Groot-Brittannië aan te vallen als zij zich niet terugtrokken. Zo ver wilden de Verenigde Staten echter niet gaan.
Vanaf 31 oktober werd Egypte, met name Port Said, gebombardeerd vanaf vijf vliegdekschepen en luchthavens op Cyprus en Malta. Nasser liet de veertig aanwezige schepen in het kanaal zinken, waardoor het geblokkeerd was. Op 5 november hadden de Europese aanvallers een aantal punten van het kanaal in handen, en Israël de zuidpunt van de Sinaï, Sharm el Sheikh. Militair gezien was de opzet dus geslaagd voor de aanvallers.
Einde van de OorlogIn ongeveer dezelfde periode speelde de Russische inval in Hongarije. De VS verweten de Russen zonder recht een land binnen te vallen en konden zodoende, op het wereldtoneel, dan ook anderzijds niet de Brits-Franse inval in Egypte goedkeuren. Dus dwong president Eisenhower de landen tot een staakt het vuren. Hierbij werd het Britse pond sterling ook onder druk gezet, door een Amerikaanse dreiging de munt op grote schaal te verkopen. Inmiddels had Rusland de zijde van Egypte gekozen en eiste ook een staakt-het-vuren. Bovendien vonden de grotere landen in het Britse Rijk, namelijk Canada en Australië, dat het Commonwealth niet gebruikt mocht worden voor puur Britse belangen. Een staakt-het-vuren werd bereikt op 5 november, waarna zowel de Britse als Franse troepen een buffer vormden tussen Egypte enerzijds en Israël, dat grote stukken van Egypte bezet hield, anderzijds. Ruim twee weken later 21 november trokken de westerse machten hun troepen terug.
De Canadese minister van Buitenlandse Zaken Lester B.Pearson kwam met het voorstel de machten te scheiden met troepen van de Verenigde Naties als buffer. Dit was de eerste keer dat de VN als vredeshandhaver optrad. Later kreeg Pearson de Nobelprijs voor de Vrede voor deze rol. De Franse en Britse 'buffertroepen' werden vervangen door de United Nations Emergency Force (UNEF). De troepen die zich rondom het kanaal bevonden werden als eerste vervangen. Hierna trok Israël zich, gedeeltelijk, terug uit de Sinaï, waarna ook daar troepen van de UNEF observatieposten inrichtten. De UNEF bevond zich overigens alleen op Egyptisch grondgebied, aangezien Israël de aanwezigheid van deze macht op zijn grondgebied afwees. De vrije doorvaart voor alle schepen leek gegarandeerd te zijn, maar met de instabiele situatie, ondanks de aanwezigheid van de UNEF, was de voedingsbodem gelegd voor een nieuw conflict.
Latere gevolgenHet falen, en het uitlekken van de geheime opzet leidden tot een deuk in het imago van Groot-Brittannië en Frankrijk in de Arabische wereld. Hoewel de operatie militair een succes was, was het diplomatiek gezien een nederlaag voor Frankrijk en Groot-Brittannië: hun status als grootmacht werd ernstig geschaad doordat zij ogenschijnlijk niet zonder hulp van Israël konden opereren, bovendien werden zij door de gehele Verenigde Naties, inclusief de VS, veroordeeld. Naast een verandering in de relaties met de VS, leden de Brits-Franse relaties er ook onder, want midden in de gevechten waren de Britten begonnen met terugtrekken, zonder hun Franse bondgenoten te waarschuwen. Nasser werd de grote held van het seculiere panarabische. De relatie tussen de voormalige kolonisators en de landen van het Midden-Oosten raakte ernstig bekoeld. Hierdoor werd nog eens bevestigd dat de rol van Groot-Brittannië en Frankrijk als grootmachten op het wereldtoneel was uitgespeeld en de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie de dienst uitmaakten. De Britse minister-president Anthony Eden moest aftreden. De troepen werden volledig teruggetrokken in maart 1957.
De Sovjet-Unie had, door Egypte te steunen, een bondgenoot gekregen in het Midden-Oosten. De hele regio raakte daardoor betrokken in de Koude oorlog. Dit bondgenootschap zou standhouden tot 1973, toen de Sovjet-Unie op het kritieke moment in de Jom Kipoeroorlog de Arabische bondgenoten in de steek liet. Hoewel de VS in de Suezcrisis partij hadden gekozen tegen hun bondgenoten, groeide het aanzien van de VS in het Midden-Oosten niet. Door de Fransen en Britten werd de openlijke kritiek door de Verenigde Staten als een vorm van verraad gezien, en dit leidde tot een beperkte terugtrekking uit de NAVO door Frankrijk en het opzetten van een eigen nucleair programma bij zowel de Fransen als de Britten. Groot-Brittannië zocht voortaan hulp bij de Verenigde Staten door een beroep te doen op de 'speciale relatie' tussen de twee landen. Frankrijk begon onder Charles de Gaulle een onafhankelijke koers te varen en zocht toenadering tot West-Duitsland.
Troepensterkte175.000 Israeli`s
45.000 Britten
34.000 Fransen
Egypte kon hier 70.000 man tegenover stellen
Overzicht van de belangrijkste Britse leger en Marine eenheden die deel hebben genomen aan Operatie Musketeer.
Britse grondlegerGordon Highlanders, Cheshire Regiment, The Para Regiment, 1e, 2e en 3e Bataljons, Guards Independent Para Compagny, 6th Royal Tank Regiment, 1st Royal Dragoons, 1e Bataljon Royal West Kent Regiment, 1e Bataljon The Royal Scots, 1e Bataljon The Royal Fusiliers (City of London Regt), Oxfordshire and Buckinghamshire Light Infantry, Highland Light Infantry, Argyll and Sutherland Highlanders, York and Lancaster Regt, Royal Warwickshire Regt, 1e Bataljon West Yorkshire Regt, Royal Artillerie: 20e Field Regt, 23e Field Regt, 32e Medium Regiment, 33e Airborne, 34e Light Anti-Aircraft Regt, 42 Field Regt, 80e Light Anti Aircraft Regt.
ROYAL NAVY3e Brigade Royal Marines Commando
Schepen Royal NavyDestroyers: HMS Daring, HMS Chieftain, HMS Chevron, HMS Chaplet, HMS Armada, HMS Barfleur, HMS Gravelines, HMS St.Kitts, HMS Alamein, HMS Corunna, HMS Barossa, HMS Agincourt, HMS Cavendish, HMS Childers, HMS Comet, HMS Contest, HMS Decoy, HMS Defender, HMS Delight, HMS Diana, HMS Duchess
Fregaten: HMS Wakeful, HMS Whirlwind, HMS Wizard, HMS Undine, HMS Urania, HMS Ulysses, HMS Ursa, HMS Meon
Kruisers: HMS Bermuda, HMS Ceylon, HMS Jamaica, HMS Newfoundland, HMNZS Royalist (New Zeeland)
Vliegdekschepen: HMS Albion, HMS Bulwark, HMS Eagle, HMS Ocean, HMS Theseus
Tanklandingschepen: HMS Anzio, HMS Bastion, HMS Buttress, HMS Citadel, HMS Counterguard, HMS even Gibb, HMS Empire Cymric, HMS Empire Cedric, HMS Doric, HMS Lofoten, HMS Loftus, HMS Empire Baltic, HMS Portcullis, HMS Parapet, HMS Puncher, HMS Rampart, HMS Ravager, HMS Redoubt, HMS Striker, HMS Reggio, HMS Sallyport, HMS Salerno, HMS Sulva.
Mijnenlegger: HMS Manxman
Onderzeeboten: HMS Sea Devil, HMS Sentinel, HMS Totem, HMS Trenchart, HMS Tudor
Vliegtuigen Fleet Air Arm: gestationeerd aan boord
HMS Albion; No.800 NAS Sea Hawk, No.802 NAS Sea Hawk, No.809 NAS Sea Hawk, No849C NAS Skyraider.
HMS Eagle; No.830 NAS Wyvern, No.849A NAS Skyraider, No.892 NAS Sea Venom, No.893 NAS Sea Venom, No.898 NAS Sea Hawk, No.897 NAS Sea Hawk.
HMS Bulwark; No.804 NAS Sea Hawk, No.810 NAS Sea Hawk, No.895 NAS Sea Hawk.
HMS Theseus; No.845 NAS Sycamore en Whirlwind helikopter
ROYAL AIR FORCENachtjagers/Jachtbommenwerpers: No.1 SQ Hunter F.5, No.6 SQ Venom FB.1, No.8 SQ Venom FB.1, No.34 SQ Hunter F.5, No.39 SQ Meteor NF.13, No.249 SQ Venom FB.1
Bommenwerpers No.9 SQ Canberra B.6, No.10 SQ Canberra B.2, No.12 SQ Canberra B.6, No.15 SQ Canberra B.2, No.18SQ Canberra B.2, No.27 SQ Canberra B.2, No.44SQ Canberra B.2, No.61SQ Canberra B.2, No.101 SQ Canberra B.6, , No.109 SQ Canberra B.6, No.138 SQ Valiant B.1No.139 SQ Canberra B.2, No.148 SQ Valiant B.1 No.207SQ Valiant B.1, No.214SQ Valiant B.1.
Verkenningsvliegtuigen: No.13 SQ Canberra PR.7, No.37 SQ Shackleton, No.38 SQ Shackleton, No.58 SQ Canberra PR.3, No.208SQ Meteor FR.9
Transportvliegtuigen: No.30 SQ Vickers Valetta C.1, No.70 SQ Vickers Valetta C.1, Vickers Valetta C.1, No.99 SQ Hastings C.1, No.114SQ Valetta C.1, No.511 SQ Hastings C.1
FrankrijkGrond eenheden:Franse Marine Commando eenheden; De Montfort Unit, De Penfentenyo Unit, Hubert Unit
2éme RPC Regt Parachute Coloniale, 1 ér REP Regt Legion Etranger Parachutiste, Shock Bataljon Legion Etranger Parachutiste Regt, 1 RCP Regt de Chasseurs Parachutiste
Franse marineschepenVliegdekschepen: Arromanches, Lafayette
Slagschip: Jean Bart
Onderzeeboot: La Créole
Kruiser: Georges Leygues
Destroyers: Arabe, Kaby le, Bambara, Sakalave, Touareg, Soudanais, Berberé, Malgache, Surcouf, Kersaint, Cassard, Bouvet, Dupetit-Thouars, Vaquelin
Patrouilleboten: Le Corse, Le Brestois, Gazelle, La Pérouse, Le Boulonnais, Le Bordelais, Le Nomand, Le Picard, Amiral Mouchez, Marcel Le Bihan.
Tanklandingdokschip: Foudre
Tanklandingschepen: Laita (LST), Orne (LST), Rance (LST), Odet (LST), Cheliff (LST), LCT-9070, LCT-9071, LCT-9083, LCT-9084, LCH-9055
Aeronavale: Arromanches; 14F F4U-7 Corsair, 15F F4U-7 Corsair, 23S HUP-2 Pedro (helikopters).
Lafayette; 9F Avenger TBM-3W/TBM-3S
Armée de l'AirEC 1/33 RF-84F Thunderflash, EC 2 Mystere IVA, EC 3 F-84F Thunderstreak, ET 61 Noratlas, ET 63 Noratlas
Gerald