Vandaag de cockpit in elkaar geplakt. Ik heb van wat restjes een kompas in elkaar gefrutselt en dat links voor de stoel op de vloer geplaatst. Gashandle eveneens links op het latten frame in de romp. Achter de bestuurdersstoel nog twee latjes gelijmd. Daar komen de schouderriemen aan. Het munitiemagazijn moest nog wat opgedikt worden om goed tussen beide romphelften te passen. Redelijk geslaagd, vind ik. Wel zijn het voetenstuur en de stuurkolom ontzettend grof. Ik heb nog gezocht of ik een fijner gebouwd exemplaar had, maar dat viel tegen. Ik laat het maar zitten, omdat je in het eindresultaat vrijwel niets van het interieur van de voorste cockpit kan zien; die zit helemaal ingebouwd in de romp en onder de vleugel, wat overigens een klacht was bij het origineel, die voor een deel verholpen is bij de metaalbouw "upgrade" van de WA.







De stoel van de waarnemer heb ik half opgeklapt weergegeven. Kan je tenminste ook nog wat van het munitiemagazijn zien. Alle stoelriemen gemaakt van tape.



Toen ik het venster in de vloer wilde dichten met Humbrol Clearfix, bleek het hele potje zich spontaan in een vaste massa omgezet te hebben. Eerst dus maar een nieuw kopen.

Rob

Toch de romp maar in elkaar geplakt. Zoals gebruikelijk is het lastig om beide helften netjes op elkaar te krijgen; je hebt maar weinig tijd met secondenlijm.



Klemmen op het rompvoorstuk gleden weg. Daarom maar tape gebruikt.





Na het verwijderen van de tape stond de romp natuurlijk open. En, zoals gebruieklijk bij resin kits, passen de romphelften nooit precies. Er waren ook nog wat sporen zichtbaar van de verwijderde mitrailleur fairings.





Het interieur is nauwelijks meer zichtbaar, maar daar zijn we aan gewend. De naden in de plamuur gezet. Tegelijkertijd ook een paar foute paneelnaden aan de rechtervooorkant dichtgesmeerd.





Na het drogen: schuren en de rompvoorkant en prop er op lijmen, en weer plamuren.

Rob

Niet zoveel gedaan aan de Van Berkel de laatste tijd. Ik wilde eerst de Armstrong-Whitworth FK.8 afmaken. Na het schuren van de romp, het op zijn plek zetten van romp voorkant en propeller, nogmaals plamuren en schuren en de paneellijnen opnieuw graveren, de ondervleugel op zijn plaats gezet. De uitsparing in de romp moest wel nog wat op maat gevijld worden om hem redelijk te laten passen. Ook heb ik aan de rechterkant een trede bij de waarnemerscockpit gemaakt. Die ontbrak bij het model.



Een paar openingen in de neus gemaakt (volgens foto's uit het boek van Kees Aarssen) en het luik aan de linkerkant aangebracht. Ook nog wat ronde covers op de neus gegraveerd.



De tredes in de zwarte verf gezet.



De romp en een van de vleugels in de grijze verf gezet en de vleugelwortel is afgeplakt om de naad tussen romp en ondervleugel dicht te smeren. Het horizontale staartvlak heb ik ook alvast vastgelijmd.



De vensters in de onderkant van het motorcompartiment heb ik gemaakt door in de vierkante opening een stukje plastic te plakken. Na het schilderen en vernissen worden alle vensters in de onderkant "gesloten" met Clearfix.



Aan de onderkant moet ook nog wat geplamuurd worden. Romp en vleugel zijn nu klaar voor een volgend laagje grijs. Volgende stap: De stijlen voor drijvers en vleugels schoonmaken. In het boek over de WA staat een mooie foto, waarop de plaats van alle stijlen goed te zien is.

[afbeelding verwijderd]

Opmerkelijk is, dat alle struts zwart zijn (net zoals de drijvers). Dat was standaard voor de WA. Deze foto laat ook goed andere plumbing zien, die in de kit niet meegenomen is, of anders gemodelleerd.
Ik had het al gezien bij het uit de folie halen van de resin onderdelen: De stijlen (specifiek de N-stijlen) zijn zo krom als een hoepel. Die moeten dus weer in een heet bad. Hoewel CMR de onderdelen van een extra verstijving voorzien heeft (die natuurlijk verwijderd moet worden), heeft dat weinig geholpen loodrecht op het vlak.



Rechtsboven de ring voor de mitrailleur zoals die in de kit zit en een Scharff ring voor een Lewis MG van Aeroclub models. Die laatste is niet te gebruiken; de diameter is veel te klein. Kennelijk was de WA niet aangepast aan de toen gebruikelijke standaard. Ik heb een Aeroclub mitrailleur frame aangepast aan die grotere diameter (ook rechtsboven).

Tot zover. Ga nu eerst wat maten controleren t.o.v. de WA maatschets. Intussen vraag ik me wel af in hoeverre CMR typische WA karakteristieken en details zal meenemen bij het aangekondigde model, of dat het toch weer een kopie van de Brandenburg met Nederlandse decals zal zijn. We zullen zien (ik ga hem bestellen).

Rob

MNooi werk, ik zah de Armstrong Withworht FK 10 (die vierdekker) vandaag ook op de lijst van nieuwe aanwinsten van CMK, lijkt me er ook echt eentje voor jou! .

Groetjes, Nico

Hi Nico,

Had hem bij een vorige gelegenheid al gekocht, maar ik weet nog niet wanneer ik hem ga bouwen. Misschien een oude "persing", maar hij staat inderdaad op mijn lijst. Er zit een heel vervelend ding in: een van de spandraden loopt dwars door alle vleugels heen. Het schijnt hel te zijn om alle daarvoor benodigde gaatjes op een lijn te krijgen. Het ene voorbeeld van een gebouwde kit dat ik heb kunnen vinden bevestigt dat.

Groet,

Rob

Ik kreeg vandaag een set foto's en (kopieen van originele) tekeningen binnen van de WA. Een aantal van de foto's staan niet in het boek van Kees Aarssen; dat is dus een aanwinst. De tekening heb ik geschaald op de spanwijdte, en toen kwamen de verrassingen. De lengte op tekening was 3 mm groter dan die op de maatschets in het boek van Aarssen, en nog erger, ook dan de maatschetsen in de Windsock Datafile. Dus maar eens aan het rekenen gegaan. De lengte van de WA in de Datafile is volgens tekening 9,36 m en volgens de tekst 9,60 m. Het lengteverschil zit in de romp zelf, niet in de postie van de drijvers t.o.v. de romp. De 3 mm langere romp levert de totale lengte van 9,60 m op.
Het model van CMR gebruikt kennelijk de Windsock Datafile maatschets. Dat belooft dus weinig goeds voor het door de LHS aangekondigde WA model. Ik weet niet waar de maatschets in het boek van Kees Aarssen vandaan komt; mijn gegevens komen van tekening A 3340. Qua layout lijken beide tekeningen erg op elkaar, alleen is die in het boek aanzienlijk opgeschoond.
De rest van de afmetingen. Spanwijdte van onder- en bovenvleugel OK. Plaats van de vleugelstijlen OK. Lengte vleugelstijlen OK. Spanwijdte van de drijvers OK. Lengte drijverstijlen OK. Ik heb geen verschil kunnen ontdekken in de afstand van de drijver bovenkant tot de onderkant van de romp tussen de H-B W.12 en de WA; dat er een verschil zou zijn lijkt dus een sprookje. Wel zijn de drijvers van de WA volgens tekening hoger dan die van de W.12.
Ik ga wel de bovenvleugel inbouwen met behulp van de tweedekker mal van Aeroclub; er blijkt namelijk een verschil te zijn in "stagger" tussen de verschillende W.12 versies, en ik weet niet wat CMR heeft aangehouden. Dus beter om volgens tekening te werken, zelfs als dat het risico inhoud, dat ik de vleugelstijlen weer moet scratchen.

Rob

Ik heb de maatschetsen op schaal 1:72 (maatgevend: de spanwijdte) overgezet op transparant om ze beter te kunnen vergelijken. Als ik die van tekening 3340 (een kopie van een blauwdruk van de Stichting Historisch Museum NLR) nu op het zijaanzicht van de Hansa-Brandenburg W.12 in de Windsock Datafile leg, komt het verschil in romplengte er duidelijk uit, maar blijkt nu ook dat de afstand tussen romp en bovenkant drijvers zo'n 2 mm groter is. Dat komt overeen met de gerapporteerde 150 mm verschil. Blijft nu de moeilijke keus, of ik dan de stijlen van de drijvers moet gaan scratchen. I begin door mijn stroomlijn profiel heen te raken.
Hierbij de maatschets. Mag met bronvermelding gebruikt worden.



Hierbij ook nog een aardige foto (met dank aan Willem Vredeling) van een WA met dubbele mitrailleur. Deze lijkt gemaakt net voor het aan boord hijsen van het vliegtuig en is dus waarschijnlijk een operationele opname. Voor zover ik weet was het niet bekend dat een WA met een dubbele mitrailleur gevlogen heeft.



Ik weet nog niet of ik twee mitrailleurs in ga bouwen; ik kan ook het registratienummer niet lezen. Een andere aardige foto (uit Vliegwereld 1927).



Moet ik ook nog een anker gaan zoeken.

Rob

Een vervelende mededeling. Kees Aarssen heeft bezwaar gemaakt tegen het plaatsen van foto's van de Van Berkel WA replica en van foto's uit zijn boek in het bouwverslag. Ik dacht dat het voldoende was om duidelijk aan te geven dat ze uit die bronnen kwamen, maar kennelijk niet. Ik ga de foto's dan ook nu verwijderen.

Groet,

Rob

Weer wat verder gegaan. De WA was voorzien van hijsogen op de bovenvleugel om hem aan boord van schepen te takelen of in het water te zetten. Op pagina 56 van Kees Aarssen's boek staat daarvan een mooie foto, maar die mag ik helaas niet plaatsen. Soms zijn het vier, soms drie hijsogen. Ik heb er drie gemaakt van 0,25 mm metaaldraad.



Ook al de plek aangetekend waar de kabels voor de rolroeren uit de vleugel moeten komen. Na de volgende schilderbeurt:



Intussen ook de gaatjes geboord voor de spandraden (gelukkig dit keer alleen maar tussen de vleugelstijlen).
Ik had het gevoel dat er iets niet klopte, en ja hoor: Bij de WA zit de tank links, terwijl die op de W.12 rechts zit. Tank verwijderden rib in profile gesneden en geschuurd.



Nieuwe tank gemaakt van dun plasticard en een schijfje rond profiel. Bovendien zit er op de Van Berkel tank een soort vaantje (geen idee waarvoor dat is).



Daarna het vleugelmiddenstuk opnieuw geschilderd. Dat zal waarschijnlijk nog een keer moeten gebeuren, nadat de vleugel weer geschuurd is, want het profiel op de plek van de oude tank is niet je van dat.



Rob

Terwijl de romp in de glans staat te drogen voor het aanbrengen van de decals, heb ik wat klein spul gemaakt, wat niet in de H-B W.12 kit zit, en voor het grootste deel ook specifiek Van Berkel WA is.



Te beginnen op 1 uur met de klok mee:

Bijna alle WA's hadden een generator (vermoed ik) rechts op de bovenvleugel staan. Het ding staat aan de vleugelvoorrand en er komen twee leidingen uit, waarvan er eentje naar het motorcompartiment loopt en de ander naar de cockpit fairing. Gemaakt van het puntje van een sate stokje (wel fors geschuurd), 0,25 en 0,4 mm metaaldraad en gealuminiseerde folie, alles gelijmd met secondenlijm.

Onder de brandstoftank in de bovenvleugel loopt aan de onderkant van de vleugel de brandstogleiding naar de motor, soms met vier, soms met drie aanslutingen op de tank. Ik heb hem met drie aanslutingen (al genoeg prutswerk) gesoldeerd van 0,4 mm messing draad. Hier hielp de ervaring met de Spin 1912.

De snelheidsmeter van de WA was zo'n windmeter met halve bolletjes (anemometer heet dat geloof ik), die aan de rechter vleugelstijl zit. Bolletjes gemaakt van 0,6 mm plastic profiel waarvan de eindjes platgeknepen zijn en wat ander profiel spul. Waarschijnlijk maak ik de leiding naar de vleugel van vissnoer.

Als echt marinevliegtuig had de WA natuurlijk een anker aan boord (rechterkant van de romp). Ik heb geprobeerd dat in de modelbouwwinkel te kopen, maar de kleinste maat was 20 mm, terwijl ik 10 mm nodig had. Gesoldeerd van 0,25 en 0,4 mm metaaldraad, en de haken van 0,25 mm plastic sheet.

De radiator had een vulpijp met dop bovenop. Restjes strip deed de job.

Vooraan de neus zitten een trede om bij de motor te komen. Gesoldeerd van 0,4 mm messing draad.

Ter illustratie een foto uit de collectie van het Tropenmuseum. Hoewel dit een Indische WA was (dus met een grote radiator) en het detail beperkt is, zijn een aantal dingen goed te zien. In het boek van Kees Aarssen staan een aantal betere foto's, maar helaas mag ik die niet laten zien.




Nu wachten tot de romp droog is, de decals er op plakken, en dan romp en vleugels in de zijdeglans vernis zetten. Daarna inbouwen in de Aeroclub tweedekker samenbouw mal.

Rob