Knap werk inderdaad, erg leuk om te zien!

Ondanks al mijn goede bedoelingen is het helaas niet gelukt deze klaar te krijgen voor de GB "Gouwe Ouwe".. Afgelopen half jaar ben ik druk bezig geweest met afstuderen (gelukkig wel gelukt), en nu mag ik mij ing. Tom noemen . Echter heb ik, zeker richting het eind van de stage, soms lange dagen moeten maken waardoor de zin voor modelbouw soms erg laag was.
Maarrr, nu alles achter de rug is en ik nog wat vrije weekjes heb voordat ik weer terug naar school mag, heb ik de B-29 toch weer opgepakt. Voor de lezers die niet op de hoogte zijn van wat er tot nu toe gebeurd is;

De basiskit voor de B-29 is de antieke Airfix-doos uit de seventies; dit had ook tot gevolg dat er een hoop werk gedaan moest worden om alles toonbaar te maken. Buiten de niet altijd even lekkere pasvorm van de onderdelen is er ook een hoop scratchwerk nodig geweest, met name in de cockpit en de wielbakken.

Het uiteindelijke idee voor de kit was om te experimenteren met het nabootsen van het kale metaal door middel van aluminiumfolie. Dit is een beetje vergelijkbaar met Bare Metal Foil (vaak door de autobouwers gebruikt voor chroomspul), maar het idee hierachter is dat je gewone aluminiumfolie voorziet van speciale lijm om zo het hele model te bekleden met folie. Aangezien de meeste B-29 vrijwel geen verf hadden (kaal aluminium dus), kun je niks realistischer gebruiken als aluminium om dit effect na te bootsen. Een andere reden was dat ik geen zin had om het hele ding te spuiten, omdat het nogal een crime kan zijn om met verf een metalen uiterlijk te krijgen. Vrijwel alle info hierover heb ik uit deze how-to gehaald, voor de geïnteresseerden onder ons hieronder de link:
http://www.finescale.com/~/media/import ... tning1.pdf

Hoe dan ook; dit is hoe het ding er tot een paar dagen geleden bij lag:


Vrijwel het meeste werk zat in het egaal maken van alle oppervlakken die gefolied moeten gaan worden (het hele vliegtuig dus). Airfix heeft het hele model voorzien van mooie opstaande klinknagels en naden, en die zijn dus allemaal weggeschuurd. Ook zijn alle naden & sinkholes opgevuld (aan alle witte vlekken te zien waren dat er ook genoeg ).











De wielbakken zijn ook afgewerkt; ze staan nu nog enkel in de basiskleur, maar uiteindelijk wordt hier nog het een en ander gedaan aan washes en dergelijke. De voorste wielbak was eerst nog zo goed als leeg; hier is het een en ander aan detail toegevoegd aan de hand van foto's. Het klopt niet allemaal 100%, maar zolang het redelijk op het echte werk lijkt ben ik tevreden.











De cockpit zit ook in de romp gemonteerd; hier is verder niet veel meer mee gebeurd, buiten de verf. Er zijn achteraf nog een hoop dingen die niet kloppen aan het interieur: zo is het Norden-vizier aan de voorkant eigenlijk iets te groot, maar dit ding zat origineel überhaupt niet in de kit. Verder zijn veel details iets versimpeld, maar uiteindelijk is er niet veel meer van te zien.






Maar het meest interessante is natuurlijk de bare metal foil. Het principe erachter is vrij simpel, maar het vergt nogal wat voorbereiding voordat de folie het model op kan. Het begint met de gereedschappen (dat is immers het halve werk, niet?):



Zoals je ziet is het nogal een hoop; maar alles is nodig om het foliën tot een goed einde te brengen.




Het begint met de folie zelf; hierbij geldt hoe goedkoper hoe beter. De folie moet immers zo dun mogelijk zijn, zodat deze mooi over alle rondingen van het model gevouwen kan worden.




Schuurpapier en schuurdoek zijn nodig om de losse lappen folie mooi op elkaar aan te laten sluiten. Het is nogal lastig om het hele model met 1 grote lap te bekleden, dit zal in meerdere losse stukjes gedaan moeten worden. Zaken als vleugels kunnen in een paar stukken gedaan worden, maar dingen als motorgondels en andere onderdelen met veel rondingen hebben vaak een stuk meer kleine stukjes nodig om helemaal te kunnen bekleden.
Het schuurpapier- en doek moet vrij fijn zijn; voor het doek dien je simpelweg het fijnste spul pakken dat je kan vinden. Dit doek is nodig om naden weg te werken tussen lapjes folie, en om de glans uit het aluminium te werken. Het schuurpapier (P800-P1000) is nodig om de uiteinden van lappen folie glad te schuren. Je werkt min of meer de "drempel" van het vel folie weg, zodat het volgende vel er zo naadloos mogelijk op gelegd kan worden. Hier is ook een schuurstick voor te gebruiken (dit dient ook zo fijn mogelijk te zijn).





Pincetten & naaldjes zijn handig om de folie op het model te leggen: het is belangrijk dat alles zo schoon mogelijk blijft. Er mag geen stof of andere rommel onder de folie komen, omdat je iedere oneffenheid gaat zien als je de folie op het model werkt (hierover later meer). Schaartjes & mesjes zijn nodig voor het op maat knippen van de folie; gebruik hiervoor het scherpste mesje dat je in huis hebt. Een gekromd mes werkt hiervoor het beste, omdat normale messen met punt de folie kapot kunnen trekken.

Maar veruit de belangrijkste gereedschappen zijn deze twee:


Nogal low-tech, maar tandenstokers en wattenstaafjes werken perfect om de folie mooi over het model te wrijven. Met het wattenstaafje wrijf je de folie grof op de plek waar je het wil hebben vast, waarna je de tandenstoker gebruikt om de folie strak langs randen & krommingen te strijken. Luchtbellen & vouwen kun je met de tandenstoker ook wegwerken.




Dit spul is essentieel voor het foliën; de lijm voor het aluminium. Het werkt eigenlijk hetzelfde als de lijm die op Post-its zit; het begint pas te werken als er druk op wordt uitgeoefend.


Je knipt het aluminiumfolie uit en vouwt het uiteinde van het vel om; dit gebruik je als handvat om de folie vast te houden tijdens het aanbrengen van de lijm.


Bij het uitsmeren van de lijm is het belangrijk dat je 1 richting op smeert. Ontvet het vel eerst met alcohol, en breng de lijm op de doffe kant van de folie aan. De lijm spreidt zich eerst niet heel goed uit, maar hoe meer het opdroogt hoe beter je alles uit kan smeren. De laag moet zo egaal mogelijk zijn; bubbels lijm & strepen van het penseel zijn door de folie zichtbaar na aanbrengen op het model!


Zodra de lijm erop zit dek je de folie gelijk af met een bak/deksel/etc... Zo kan er geen stof op het vel vallen wanneer de lijm nog nat is; het vel is een beetje plakkerig als het geheel droog is, dus dek het altijd af wanneer je het niet gebruikt!



Als je je lijmvel klaar hebt, kun je beginnen met het echte werk: foliën! Probeer logisch te werk te gaan bij het foliën: vlakken die op het model verdeeld worden met randen of naden werk je op dezelfde indeling af met folie. Gekromde vlakken deel je op in een aantal kleine, relatief gelijke vlakken die je met op maat geknipte vellen bekleedt. In dit voorbeeld gebruik ik een relatief eenvoudig vlak; een stuk vleugel naast een motorgondel.



Knip een stuk folie uit dat iets groter is dan het vlak dat je wilt foliën en gebruik een wattenstaafje om het vanuit het midden op het model te wrijven.



De grote vlakken werk je eerst af met het staafje; bij de naad rond de motorgondel gebruik je de tandenstoker om de folie in de rand te drukken. Let op dat de folie niet knikt; iedere knik is zichtbaar in de folie. Wanneer een gekromd vlak gefolied wordt, gebruik je de tandenstoker om de folie gelijkmatig in de kromming te werken. De folie kan verrassend veel rekken, maar neem de tijd en snijd overtollige folie op hoeken door om folie de hoek om te vouwen. In deze foto is te zien dat er enige oneffenheden in de rand te zien zijn: dit komt doordat de plamuur in deze naad niet geheel vlak is geschuurd. Het is niet goed zichtbaar, maar het laat zien dat je oppervlak absoluut vlak en schoon moet zijn.



Uiteindelijk ziet je vleugel er zo uit:




Wanneer een vel aan moet sluiten op een eerder gefolied gebied, zorg er dan voor dat de folierand vlakgeschuurd wordt:


Laat het nieuwe vel ook altijd een deel overlappen: de onderliggende naad is zo goed als onzichtbaar en de bovenste naad kan weggewerkt worden met schuurdoek.

Nog enige details van de motorgondels:








Deze oppervlakken zijn een stuk lastiger vanwege de scherpe rondingen, maar zolang je niet alles in 1x probeert te foliën komt het wel goed. Uitstekende details als de luchthappers doe je het beste ook apart, omdat dit een stuk eenvoudiger werkt dan de folie om dit detail te dwingen (vaak scheurt de folie).

Dit proces is ook voor mij een non-stop experiment: de eerste paar vellen zien er dan ook niet echt uit. Ik ga ze echter niet vervangen, omdat dit er (1) simpelweg niet meer af gaat zonder nog meer schade, en (2) omdat de oppervlakken nog verouderd gaan worden met schuurpapier. Hieronder een aantal voorbeelden van zaken waar je goed op moet letten tijdens dit werkje:

Schone oppervlakken:


Op het eerste gezicht ziet dit stuk van de vleugel er prima uit, maar je ziet hier en daar kleine puntjes en randjes zitten. Dit stuk is niet goed schoongemaakt van tevoren: zorg ervoor dat je het te foliën oppervlak van tevoren schoonveegt en ontvet met alcohol.

Lijm uitstrijken:


Dit stukje vleugel is het eerste vel dat ik heb aangebracht (uiteraard niet van tevoren geoefend op een oud model ). Je ziet kringen & randen in de folie zitten; dit komt doordat de lijm niet goed is uitgestreken op de folie.

Vouwen & plooien:


Je kan verrassend veel vouwen wegwerken in de folie, maar wanneer de folie zich bijeenplooit (met name wanneer een kromming bijeenkomt) is het erg lastig om deze plooien weg te werken. In de foto zie je waar de folie zich op een hoopje bijeen heeft geplooid; dit komt doordat er een te groot oppervlak in 1x gefolied is.

Bedenk tot slot dat dit niet "even" gedaan kan worden: deze vleugel heeft nu een dag of 3 werk gekost . Hierna dient de folie nog verweerd te worden, en worden alle naden & klinknagels nagemaakt.



Op foto's van B-29s is te zien dat veel panelen een andere tint/glans hebben; het is dus nogal een puzzel om alle panelen de goede glans te geven. Ik vind echter wel dat er niets kan tippen aan een metaallook als deze; het is immers ook echt metaal!

Wat een werk, maar het is het wel waard.

Wow. dat is een flink karwei en gewaagd. Maar het gaat redelijk goed zo te zien, afgezien van een paar bobbels. Learning on the job noemen we dat. Ik zou denken dat het gemakkelijker zou zijn om de lijm aan te brengen op het oppervlak van het model en daar de folie over aan te brengen maar dat is puur een gevoel.
Ik heb er wel eens over nagedacht om dit proces ook eens te proberen en wie weet. Het is inspirerend om dit te zien ontwikkelen.

Keep it up

Gefeliciteerd ing. Tom! Mooie vorderingen tot zover, op je referentie foto kan je duidelijk zien dat de echte vliegtuig ook zeker niet snaarstrak zijn. Vouwen en rimpels wil je natuurlijk niet maar het mag wel wat hobbelig zijn.

Hoi Tom, goed bezig hiermee...

Ik heb in het begin ook altijd de lijm gebruikt van Microscale en de kunst hiervan is om het te kwasten en blijven kwasten tot dat deze inderdaad een beetje sticky word...
Als je dat een beetje oefent ben je die lijmbobbels ook kwijt..
Maar er moest een betere manier zijn in mijn beleving en die heb ik dus gevonden!!
En dat is een totaal ander merk lijm, en deze vond ik in de bladgoud wereld.
Ik ben daar gaan zoeken omdat mensen die met bladgoud en dergelijke werken in mijn beleving niet gaan zitten tobben en dat is nou precies wat je de Microscale lijm doet...het is een bewerkelijke manier van lijm opbrengen!
Mijn oplossing is het volgende merk Permacoll HA size lijm https://www.linova.nl/Bladgoud-en-Vergu ... Blank.aspx

Deze lijm ziet er hetzelfde uit maar als je deze erop strijkt zet die beter en hoef het er maar 1 keer op te strijken .
Hij trekt niet samen zoals de Microscale lijm, en hij heeft dan ook dezelfde plakkracht als Baremetalfoil new improved chrome.
Je kan hem ook heel goed op beide zijden van de folie gebruiken..
De afgelopen jaren veel gefolied en gexperimenteerd maar nu is de Permacoll op mijn lijstje van musthave gekomen om folie te plakken.
Er zit ook 100 ml in een fles van rond de negen euro en daarmee veel goedkoper dan de Microscale en hij is ook waterverdunbaar

Veel succes met dit hele gave project, Jan

Mooi bezig, hoor! Leuk om te zien.

Allereerst gefeliciteerd natuurlijk!
En wat een werk maar wel mooi verslag van gedaan, zoals al gezegd werd: erg inspirerend!

Het wordt zo steeds imposanter. Leuk om deze weer op te pakken. Tijdje terug was het 75 jaar geleden dat deze kisten in actie waren om Hiroshima en Nagasaki te bommarderen.

René

Bedankt voor de reacties allen! @René; er zat toch iets teveel werk in om deze in de kast te leggen of te laten verstoffen . Ik zag inderdaad laatst wat langskomen over 75 jaar V-J Day en de bombardementen, wat daar allemaal gebeurd is is eigenlijk ook niet heel bekend hier.
@Klaas: klopt inderdaad wel ja, de echte vliegtuigen zijn ook verre van strak. Maar met name die rimpels steken soms toch wel af op het model, maar er is nu eenmaal niet veel meer aan te doen nu..
@Jan: bedankt voor de tip, aan de vergulwereld had ik niet eens gedacht. Maar dat spul klinkt inderdaad als een stuk gebruiksvriendelijker dan de Microscale lijm, en inderdaad een stuk minder prijzig als het spul. Ik zal deze zeker onthouden mocht ik in de toekomst ooit nog eens aan een zulk avontuur begin

Intussen is vleugel #1 zo goed als bekleed. Langs randen (waar de meeste lelijke plekken ook zitten) wil ik denk ik nog wat smalle stroken leggen om de naden net wat netter te maken, maar verder is er geen plastic meer te zien. De volgende stap is het aanbrengen van klinknagels en randen; hiervoor ga ik vooral de andere vleugel als voorbeeld gebruiken. Op internet zijn wel wat diagrammen te vinden waar ook de rijen klinknagels op zijn getekend, maar het is tot nu toe eigenlijk allemaal net niks.. En foto's van de echte vliegtuigen gebruiken om de posities te bepalen is me ook net iets té veel werk











Hier is overigens nog een voorbeeldje van een mooie bobbel; luchtbellen als deze kun je eenvoudig wegwerken door een klein gaatje met een naald te maken en de lucht eruit te duwen.